Het artikel “Wie is Mark Kinzer” is bijgewerkt en opnieuw actueel omdat Mark Kinzer op 16 januari 2025 meewerkt aan een studiedag en op 17 januari 2025 aan een Theologisch Symposium. Lees het bijgewerkte artikel >
Messiaanse joden en joodse christenen samen:
Postmissionary Messianic Judaism, Yachad BeYeshua en het herstel van het gewonde volk van God
Met medewerking van ds. Edjan Westerman en Jeroen Bol
Donderdag 16 januari hopen we voor het eerst sinds 2018 ook weer een studiedag in de Poortkerk in Veenendaal te kunnen houden met dr. Mark Kinzer. Daar zijn we erg blij mee. Mark Kinzer zal ons in zijn lezing meenemen op zijn persoonlijke reis en zoektocht vanaf de publicatie van zijn baanbrekend boek Postmissionary Messianic Judaism uit 2005 tot de oprichting van Yachad BeYeshua in 2019. Postmissionair Messiaans Jodendom staat voor een nieuwe vorm van messiaans jodendom dat volgens Mark Kinzer de potentie heeft om te dienen als een verbindende brug tussen joden en christenen. De relatie joden christenen is eeuwenlang heel problematisch geweest. Vervangingsdenken en antisemitisme hebben veel kwaad gedaan. Het gewonde volk van God heeft herstel nodig. Mark Kinzer ziet hierin een belangrijke taak weggelegd voor het messiaans jodendom. De kerk uit de volken kan hier vanzelfsprekend niet werkeloos bij toezien. Daar zal het deze studiedag zeker ook over gaan.
Yachad BeYeshua is een internationale oecumenische gemeenschap van Joodse volgelingen van Jezus. Mark Kinzer is een van de oprichters, en een dragende kracht van Yachad BeYeshua. Yachad BeYeshua betekent ‘Een in Jezus‘ en staat voor een wereldwijde fellowship van Joden die Jezus belijden als Messias. Het is een uniek online platform voor Joden uit allerlei kerkelijke en niet-kerkelijke richtingen die in Jezus geloven. Wat hen verbindt is hun geloof in Jezus en het grote belang dat zij hechten aan hun Joodse identiteit. Yachad BeYeshua voorziet in een grote behoefte. Zie voor meer informatie over YachadBeYeshua www.yachad-beyeshua.org
De Jules Isaac Stichting steunt het werk van YachadBeYeshua. Ds. Edjan Westerman zal een respons geven op de lezing van Mark Kinzer. Jeroen Bol, voorzitter van de Jules Isaac Stichting zal een lezing verzorgen waar dr. Mark Kinzer op zal reageren. Een forumdiscussie met de drie sprekers staat ook op het programma. Er zal ruim gelegenheid zijn voor het stellen van vragen.
Voertaal tijdens het programma gedurende de hele dag is Engels. Er zal geen simultane vertaling zijn. Vragen kunnen eventueel wel in het Nederlands gesteld worden. Die worden dan voor Mark Kinzer naar het Engels vertaald.
Aanmelden Studiedag 16 januari 2025
| 09.30 | Ontvangst met koffie en thee |
| 10.00 | Opening en welkom |
| 10.15 | Lezing Mark Kinzer ‘Messiaanse joden en joodse christenen samen: Postmissionary Messianic Judaism, Yachad BeYeshua en het herstel van het gewonde volk van God’ |
| 11.05 | Gelegenheid tot het stellen van vragen |
| 11.30 | Korte pauze met koffie en thee |
| 11.50 | Respons op de lezing van Mark Kinzer door Edjan Westerman |
| 12.10 | Respons door Mark Kinzer |
| 12.20 | Mededelingen |
| 12.30 | Lunchpauze met soep en broodjes |
| 13.30 | Lezing door Jeroen Bol ‘Waarom de kerk niet langer zonder dit messiaans-joods perspectief kan’ |
| 14.10 | Respons op de lezing van Jeroen Bol door Mark Kinzer |
| 14.30 | Korte pauze met koffie en thee |
| 14.50 | Forumdiscussie met Mark Kinzer, Edjan Westerman en Jeroen Bol over hoe te werken aan het herstel van het gewonde volk van God |
| 15.20 | Gelegenheid tot stellen van vragen |
| 15.50 | Afsluiting studiedag |
| 16.00 | Einde studiedag |
Voertaal tijdens het programma gedurende de hele dag is Engels. Er zal geen simultane vertaling zijn. Vragen kunnen eventueel wel in het Nederlands gesteld worden. Die worden dan voor Mark Kinzer naar het Engels vertaald.
Deelname aan de studiedag kost € 35,00 per persoon. Dit is inclusief koffie/thee en een lunch. Het tarief voor studenten en mensen met een uitkering op bijstandsniveau bedraagt € 25,00 per persoon. Binnen de week na aanmelding ontvangt u een factuur en een persoonlijk betaalverzoek/factuurnummer. Deelname aan de studiedag is definitief wanneer we uw betaling ontvangen hebben.
Aanmelden Studiedag 16 januari 2025
Het studiedag wordt gehouden in de Poortkerk te Veenendaal, Poortjesgoed 1.
Parkeren in de buurt kan lastig zijn en op enkele plekken is het voor vergunninghouders of is het betaald parkeren. Houd dit goed in de gaten. Kijk op Google Maps voor parkeergarages en plekken in de buurt van de Poortkerk >
Er is één straat daar mogen alleen vergunninghouders staan (De Dillewijnen) en achter de flats is ook voor vergunninghouders.
Voor de flats en de rest van de wijk is het gratis parkeren (natuurlijk in de vakken).
Verdere informatie vindt u op de website van de Poortkerk.
Postmissionary Messianic Judaism: Necessary Hinge for Bilateral Ecclesiology in Solidarity with Israel
Met medewerking van dr. Henk Bakker, dr. Arnold Huijgen en dr. Arco den Heijer
Vrijdag 17 januari 2025 houdt de Jules Isaac Stichting in de Christelijke Hogeschool Ede een symposium met de Amerikaanse messiaans-joodse theoloog dr. Mark S. Kinzer. Mark Kinzer is een van de belangrijkste messiasbelijdende Joodse theologen van onze tijd. Hij heeft zich als weinig anderen verdiept in de grote vragen rond Kerk en Israël. Tijdens het symposium zal hij spreken over over de sleutelrol die hij ziet weggelegd voor het messiaans jodendom. De vervangingstheologie is al te vaak nog het bekende spoor onder jongere generaties gelovigen en theologen, aldus Van den Brink en Van der Kooi in hun Christelijke dogmatiek uit 2012 (pag. 344). Zij zien een verband met sentimenten van hoogmoed en minachting en latent antisemitisme. De inspanning om vervangingsdenken werkelijk te overwinnen en achter ons te laten dient daarom hoog op de christelijke agenda te staan. Mark Kinzers messiaans-joodse theologie reikt juist op dit gebied veel waardevolle, vaak verrassende nieuwe inzichten aan. De kerk is lange tijd niet bereid geweest om te luisteren naar de messiaans-joodse stem. Van den Brink en Van der Kooi roepen in dezelfde Christelijke dogmatiek op om deze Joodse Jezus gelovigen hoog te schatten en wel zorgvuldig naar hen te luisteren (CD, pag. 321) .
De titel van Mark Kinzers hoofdlezing luidt ‘Postmissionair Messiaans Jodendom: Een noodzakelijk scharnier voor een bilaterale ecclesiologie in verbondenheid met Israël’. Mark Kinzer ziet Postmissionair Messiaans Jodendom als de noodakelijke verbindende schakel tussen het volk Israël en de kerk. Op onze website vindt u een beknopte toelichting op de begrippen ‘postmissionair messiaans jodendom’ en ‘bilaterale ecclesiologie’.
Tijdens het symposium zullen drie Nederlandse theologen op Kinzers lezing reageren en met hem in gesprek gaan: professor dr. Arnold Huijgen, PThU Amsterdam, professor dr. Henk A. Bakker, VU Amsterdam en dr. Arco den Heijer, universitair docent aan de Theologische Universiteit Utrecht. Dit gaat ongetwijfeld een boeiende discussie opleveren. Er zal ruim gelegenheid zijn om vragen te stellen aan Mark Kinzer en de drie respondenten. De lezing van Mark Kinzer en de bijdragen van de Nederlandse theologen worden alle in het Engels gegeven zonder vertaling.
Dr. Henk Bakker zal in zijn bijdrage tevens aandacht besteden aan de betekenis en het belang van het unieke driedaagse symposium dat juli 2022 gehouden werd aan de Universiteit van Wenen. In Wenen gingen messiaans-joodse en christelijke theologen uitgebreid met elkaar in gesprek.. Dat was een unicum. Zoiets had in de geschiedenis van de kerk nog niet eerder plaats gevonden. Afgelopen jaar verscheen de Duitstalige bundel met de lezingen die in Wenen werden gegeven.
In 2025 is het twintig jaar geleden dat Kinzers baanbrekende boek ‘Postmissionary Messianic Judaism’ verscheen. De veelzeggende ondertitel luidt ‘Redefining Christian Engagement with the Jewish People’. Zie voor een indrukwekkende reeks recensies en aanbevelingen www.markkinzer.com/pmj . Sinds 2005 verschenen nog vijf boeken van zijn hand. Ter gelegenheid van Kinzers 70e verjaardag verscheen in 2023 een festschrift met de titel ‘Covenant and the People of God: Essays in honor of Mark S. Kinzer’. Als een rode draad door heel zijn werk loopt het fundamenteel en grondig opnieuw doordenken van de relatie tussen kerk en jodendom. Indrukwekkend is telkens opnieuw de zorgvuldige exegese in de theologische onderbouwing. Volgens Arnold Huijgen biedt Kinzer de hoogste kwaliteit die er te vinden is in de bezinning op de plaats van Israël en de kerk. Mark Kinzer staat een christendom voor ogen dat het vervangingsdenken volledig achter zich weet te laten, een christendom dat niets afdoet van de altijddurende geldigheid van Gods verbond met het Joodse volk. Voor meer informatie over Mark Kinzer zie het artikel ‘Wie is Mark Kinzer’ elders op deze website of bezoek zijn website www.markkinzer.com .
Aanmelden Symposium 17 januari 2025
| 09.30 | Inloop met koffie en thee |
| 10.00 | Welkom en opening |
| 10.15 | Postmissionary Messianic Judaism: Necessary Hinge for Bilateral Ecclesiology in Solidarity with Israel,, lezing door dr. Mark Kinzer |
| 11.05 | Respons door dr. Arco den Heijer |
| 11.25 | Pauze met koffie en thee |
| 11.45 | Respons door dr. Henk Bakker op lezing van dr. Mark Kinzer en reflectie op het unieke symposium dat in juli 2022 in Wenen werd gehouden |
| 12.15 | Vragen vanuit de zaal |
| 12.30 | Goed verzorgde lunch met huisgemaakte soep |
| 13.30 | Respons op de lezing van dr. Mark Kinzer door dr. Arnold Huijgen |
| 13.50 | Respons van dr. Mark Kinzer en forumdiscussie met Mark Kinzer en de drie respondenten |
| 14.40 | Vragen vanuit de zaal |
| 15.20 | Afsluiting symposium |
| 15.30 | Gelegenheid om met elkaar na te praten met een bescheiden hapje en drankje |
Voertaal tijdens het programma gedurende de hele dag is Engels. Er zal geen simultane vertaling zijn. Vragen kunnen eventueel wel in het Nederlands gesteld worden. Die worden dan voor Mark Kinzer naar het Engels vertaald.
Deelname aan het symposium kost € 45,00 per persoon. Dit is inclusief koffie/thee en een lunch. Het tarief voor studenten en mensen met een uitkering op bijstandsniveau bedraagt € 25,00 per persoon. Binnen de week na aanmelding ontvangt u een factuur en een persoonlijk betaalverzoek/factuurnummer. Deelname aan het symposium is definitief wanneer we uw betaling ontvangen hebben.
Aanmelden Symposium 17 januari 2025
Het symposium zal worden gehouden in de Ligthartzaal van de Christelijke Hogeschool te Ede (CHE), Oude Kerkweg 100 te Ede. Informatie over de bereikbaarheid met OV of auto en over parkeren vindt u op: www.che.nl/contact
Postmissionary Messianic Judaism: Redefining Christian Engagement with the Jewish People, Mark S. Kinzer, Brazos Press, 2005
Israel’s Messiah and the People of God: a Vision for Messianic Jewish Covenant Fidelity, Mark S. Kinzer, Jennifer M. Rosner, editor, Cascade Books, 2011
Searching Her own Mystery: Nostra Aetate, the Jewish People, and the Identitity of the Church, Mark S. Kinzer, Cascade Books, 2015
Jerusalem Crucified, Jerusalem Risen: The Resurrected Messiah, the Jewish People, and the Land of Promise, Mark S. Kinzer, Cascade Books, 2018
Besorah: The Resurrectionof Jerusalem and the Healing of a Fractured Gospel, Mark S. Kinzer & Russell L. Resnik, Cascade Books, 2021
In 2023 verscheen een Festschrift ter gelegenheid van de 70e verjaardag van Mark Kinzer. De feestbundel draagt de titel Covenant and the People of God: Essays in Honor of Mark S. Kinzer. Hij bevat 24 essays door vrienden en collega’s, onder wie uit Nederland Michael Mulder en Henk Bakker. De bundel is samengesteld door de redacteuren Jonathan Kaplan, Jennifer M. Rosner en David J. Rudolph.
Stones the Builders Rejected: The Jewish Jesus, His Jewish Disciples, and the Culmination of History, Mark S. Kinzer, edited and with an introduction by Jennifer M.Rosner, Cascade Books, 2024
Als vertegenwoordigers van de wereldwijde messiaans-joodse beweging en in solidariteit met de bredere Joodse gemeenschap, bevestigen wij dat we pal achter Israël staan ter verdediging van ons thuisland. Onze harten zijn gebroken bij het zien van het kwaad dat in deze tijd tegen Israël gepleegd wordt. De huidige oorlog tegen Israël heeft het volk van Israël verenigd, en wij staan schouder aan schouder verenigd met hen. De aanval op Israël door de terroristische organisatie Hamas heeft het antisemitisme ook wereldwijd aangewakkerd. De messiaanse-joodse gemeenschap spreekt zich krachtig uit tegen de toename van antisemitisme waaraan men zich in veel landen schuldig maakt tegen Joodse mensen.
Wij zetten ons in om vanuit de bredere christelijke kringen waar we enige invloed hebben steun te mobiliseren, en roepen onze christelijke vrienden op om naast Israël en ons Joodse volk te staan in deze gevaarlijke tijd. In feite doen wij door deze open brief een beroep op onze christelijke vrienden: “Blijf niet stil tijdens deze kritieke periode van toenemend antisemitisme!” (Jesaja 62:1)
We zetten ons in om noodhulp te verlenen aan de meer dan 200.000 ontheemde Israëli’s. Wij zijn vastbesloten om alles te doen wat in ons vermogen ligt om liefde te betonen aan onze mede-joden, Ahavat Israel.
Een groot aantal IDF-soldaten aan het front is Joodse volgeling van Yeshua (Jezus) en drie van hen hebben reeds hun leven verloren bij de verdediging van Israël… meerderen zijn gewond geraakt. Wij zijn niet slechts toeschouwers. Wij zijn volledig solidair met Israël en we zijn bereid de prijs te betalen voor ons Joods-zijn en voor het hebben van een nationaal Joods thuisland, Israël, samen met onze Joodse broeders en zusters over de hele wereld.
We geloven vast in de kracht van gebed tot de Almachtige, de GOD van Abraham, Isaäk en Jakob. We zijn dankbaar voor de vrijgelaten gijzelaars, maar blijven bidden voor de vrijlating van de resterende gijzelaars die nog steeds gevangen worden gehouden. We bidden om troost en genezing voor de families van degenen die op 7 oktober en de daaropvolgende dagen zijn vermoord, voor de vele duizenden die gewond zijn geraakt en voor heel Israël.
We erkennen het lijden onder de burgers van Gaza die gedwongen zijn een verschrikkelijke prijs te betalen voor de wandaden van hun Hamas-leiders die de oorlog tegen Israël zijn begonnen. We bidden ook dringend voor hun welzijn en genezing.
We bidden voor veiligheid en moed voor ons volk wereldwijd dat het doelwit is geworden van haatmisdrijven tegen Joden, enkel en alleen omdat we Joods zijn.
Jonathan Bernis
Voorzitter en CEO van Jewish Voice Ministries International
Marty Waldman
Voorzitter en uitvoerend algemeen secretaris
Toward Jerusalem Council II (TJCII)
David Brickner
CEO en uitvoerend directeur van Jews for Jesus
Jonathan Cahn
Auteur, voorzitter van Hope of the World/Beth Israel
David Rudolph, PhD
Directeur van Messianic Jewish Studies
Professor van New Testament and Jewish Studies
The King’s University
Dr. Richard Harvey
Voorzitter
British Messianic Jewish Alliance
Ari en Shira Sorko-Ram
Medeoprichters van Maoz Israel Ministries
Avner Boskey
Directeur, Final Frontier Ministries
Joel Chernoff
Algemeen secretaris/CEO Messianic Jewish Alliance of America
Uitvoerend secretaris – International Messianic Jewish Alliance
Rabbi Barney Kasdan
Voorzitter – Union of Messianic Jewish Congregations
Dr. Joel Liberman
Voorzitter – Messianic Jewish Alliance of America
Dr. Jeffrey Seif
Uitvoerend directeur
Union of Messianic Jewish Congregations
Chad Holland
CEO & Senior Pastor
King of Kings Ministries
Jerusalem, Israel
Matheus Zandona Guimaraes
Rabbi van Har Tzion Messianic Synagogue
Belo Horizonte, Brazilië
Marcelo Miranda Guimaraes
Oprichter van Teaching From Zion Ministry
Brazilië
Avi Mizrachi
Voorzitter van Dugit Outreach Center
Tel Aviv
Paul Wilbur
Voorzitter / oprichter
Wilbur Ministries
Dr. Mitch Glaser
Voorzitter
Chosen People Ministries
Nic Lesmeister
Leidinggevend voorganger, Gateway Church
Directeur van Gateway Center for Israel
Dr. Sam Nadler
Voorzitter, Word of Messiah Ministries
Benjamin Berger
Geestelijk leider
Congregation of the Lamb on Mount Zion
Israel
Kobi en Shani Ferguson
Voorzitter en CEO, COO
Maoz Israel
Rabbi Dr. Mark Kinzer
President Emeritus, Messianic Jewish Theological Institute
Lawrence Hirsch
Uitvoerend directeur van Celebrate Messiah
Australië
Dr. Dan Sered
Chief Operating Officer
Jews for Jesus
Benjamin Juster
Voorzitter
Tikkun America, Inc.
Russ Resnik
Rabbinic Counsel
Union of Messianic Jewish Congregations
Brian Greenaway
Directeur
Maoz Israel, Verenigd Koninkrijk
Dr. Michael Brown
Oprichter en voorzitter van AskDrBrown Ministries & FIRE School of Ministry Online
Dr. Daniel Juster – Oprichter Tikkun Ministries
Voorzitter, Restoration from Zion
Hylan Norman Slobodkin
Rabbi Emeritus
Beit Tikvah Messianic Congregation
Seattle, Washington
Rabbi Dr. Richard Nichol
Oprichter Ruach Israel, Boston, Massachusetts
Voorzitter, Messianic Jewish Theological Institute
Rabbi Ari Waldman
Senior Rabbi, Baruch HaShem Messianic Synagogue
Dallas, Texas
Eitan Shishkoff – Israel
Oprichter, Tents of Mercy Congregation
en Fields of Wheat National Youth Ministry
Ron Cantor
Voorzitter, Shelanu TV, Tel Aviv
Borys Grysenko
Senior Rabbi, Kyiv Jewish Messianic Congregation
Kiev, Oekraïne
Robert Wolff
Majesic Glory
Download de open brief als Word-bestand: Open-Brief-Messianic-Jews-met-ondertekenaars.docx
Download de open brief als PDF-bestand: Open-Brief-Messianic-Jews-met-ondertekenaars.pdf
De originele Engelstalige versie: Open_Letter_with_Signatories_Final.pdf
Zaterdag 8 oktober in de Poortkerk te Veenendaal
We zijn verheugd eindelijk weer een studiedag te kunnen aankondigen. En niet minder blij zijn we dat Bart Gijsbertsen, emeritus predikant en theoloog, zich bereid verklaard heeft deze dag twee lezingen te verzorgen. Het precieze onderwerp en programma staan nog niet vast maar het zal in ieder geval ook gaan over ‘geloven met een Hebreeuws ijkpunt’. En er zullen naast Bart Gijsbertsen nog enkele theologen en/of predikanten aan deze dag meewerken. Zet u de datum van 8 oktober 2022 alvast in uw agenda.
Bart Gijsbertsen is heel zijn werkzame leven lang predikant geweest en heeft zich jarenlang intensief bezig gehouden met de grote vragen rond de verhouding Kerk en Israël. Die vragen spelen nog steeds. De hele Bijbel is door Joden geschreven maar dat komt lang niet altijd tot uiting in de christelijke Bijbeluitleg. Heel anders is dat in het drieluik dat Gijsbertsen sinds 2015 het licht deed zien. In drie prachtige toegankelijk geschreven boeken geeft Gijsbertsen woorden aan wat je met recht ‘christelijk geloven met een Hebreeuws ijkpunt’ kunt noemen. Het hele drieluik staat in het teken van een zoeken naar herbronning; een christelijke uitleg van de Bijbel die verbinding zoekt met zijn Hebreeuwse bron. Gijsbertsen weet daarin telkens synagoge en kerk, Thora en evangelie op bijzondere en vruchtbare wijze met elkaar in gesprek te brengen. Hoe nodig is dat luisteren naar de ander!
Gijsbertsen gaat bij dit alles niet over een nacht ijs, er zitten vele jaren studie achter wat hij schrijft. Zo heeft hij zich onder meer grondig verdiept in de Joodse bronnen. Wat zijn boeken echt bijzonder maakt is de wijze waarop hij belangrijke nieuwe theologische inzichten rond Jezus, Kerk en Israël makkelijk toegankelijk en op aanstekelijk wijze op papier weet te zetten.
Er zit veel denkwerk achter, maar die studie zit de lezer nergens in de weg. Gijsbertsen verstaat als geen ander de kunst om de niet theologisch geschoolde lezer aan de hand mee te nemen. En hem/haar niet alleen rijke kost voor het hoofd maar zeker ook voor het hart te bieden. Keer op keer verrast hij met nieuwe vaak fascinerende inzichten rond Jezus, Kerk en Israël. Het is een verademing hoe bij hem het eeuwig verbond van God met het Israël van toen en het Joodse volk van nu, niet op gespannen voet staat met de belijdenis dat Jezus de Messias is voor Jood en niet-jood. Jezus is een Jood, stelt Gijsbertsen met nadruk, en Hij is niet los te zien van Israël. En Israël is volgens Gijsbertsen niet los te zien van Hem. Het is verrassend om te zien hoe het denken van Bart Gijsbertsen vaak aansluit bij dat van Mark Kinzer zonder dat de twee elkaar en elkaars werk kenden. Ook dat is bijzonder te noemen.
Ik durf de stelling aan dat Gijsbertsen er als geen ander in is geslaagd om dit zo dringend noodzakelijke nieuwe denken aangaande Israël in toegankelijke taal woorden te geven. Denken waarin van het vervangingsdenken werkelijk afscheid wordt genomen en een nieuw, vernieuwd Bijbels denken wordt geboden. Het is de niet geringe verdienste van Gijsbertsen dat deze inzichten nu voor een breed lezerspubliek beschikbaar zijn gekomen. Zijn boeken weerspiegelen een boeiende zoektocht naar een christelijke Bijbeluitleg die wortelt in de Joodse traditie. Niet dat hiermee het laatste woord hierover gezegd zou zijn, dat is het laatste wat Gijsbertsen zelf zou willen beweren. Blijf vooral zelf nadenken en lees mij kritisch, zegt hij zijn lezers. Maar wat een hoeveelheid aan rijke stof levert hij hiervoor! Veel meer van en over Bart Gijsbertsen kunt u vinden op zijn website www.bartgijsbertsen.nl. Daar is veel te vinden, maar als ik u een enkele tip mag geven: download in ieder geval zijn bijzondere boekje ‘Andersom denken’.
We zien u graag op 8 oktober.
Lees de boekrecensie: ‘Een verrassende ontdekking: Een fascinerend drieluik door Bart Gijsbertsen’ >
In deze bundel wordt het gedachtengoed van Mark Kinzer voor het eerst in het Nederlands onder de aandacht gebracht. Kinzer is een toonaangevende Messiaans-Joodse theoloog, medeoprichter van het Messianic Jewish Theological Institute in de VS en van het wereldwijde Messiaanse platform, bekend als de Helsinki Consultation. Sinds 2005 heeft hij in diverse publicaties aandacht gevraagd voor het theologische belang van de aanwezigheid van een Joodse gemeenschap binnen het lichaam van Christus. Hij pleit voor een ‘bilaterale ecclesiologie’, waarin er een eigen plaats is voor Joden en heidenen binnen de éne gemeente van Christus. In 2015 sprak hij tijdens een symposium van de Jules Isaacstichting. De lezingen die hij toen hield zijn nu beschikbaar door de inspanningen van de directeur van deze stichting, Jeroen Bol. Naast de lezingen van Kinzer bevat de bundel een interview met hem van de hand van Bol, evenals een informatieve historische schets van twintig eeuwen Messiaans Jodendom ‘in vogelvlucht’.
Elk van de lezingen begint met een grondige bespreking van een Bijbelgedeelte. De titel van het boek vormt er de rode draad in: doordat Jezus woont in het hart van Israël, ook vandaag, is Israël present in het hart van de kerk. Daarvoor hoeft men geen Israëltheologie te ontwerpen. Dit is de werkelijkheid, gegeven met het feit dat Jezus Joods is en nog steeds levend present te midden van het Joodse volk. Elk moment dat de Thora opengaat, is Hij daar. Voor Mark Kinzer zelf werd dit duidelijk door een persoonlijke ervaring, waarover hij vertelt in een van de lezingen. De kracht van de lezingen ligt in de wijze waarop hij die blijvende verbondenheid van Jezus met het hele Joodse volk theologisch doordenkt en relevant weet te maken voor de kerk van vandaag.
Kinzer begint met een aantal profetieën uit het OT. Jezus vereenzelvigt zich met het Joodse volk, representeert dat en vult aan waar Israël tekort schoot. Echter niet om Israëls geschiedenis daarmee te vervangen en het Joodse volk terzijde te schuiven, want ook in de toekomst blijft Jezus met hetzelfde volk verbonden. Zijn leven is niet alleen een vervulling van deze geschiedenis in retrospectief, maar ook prospectief: in wat Hij doet weerspiegelt zich wat Israël nog tegemoet zal gaan. De eenheid en verbondenheid wordt door de vervulling dus niet afgeschaft. Het is ontroerend om te lezen hoe Kinzer verwacht dat Israël dat op enig moment zal ontdekken. Zoals Jozef zich bekendmaakte aan zijn broers, terwijl hij al lang met hén begaan was, zo hoopt hij dat Jezus zich ook eenmaal ten volle bekend zal maken aan zijn volk: ‘Ik ben het, de Messias, jullie broeder’ (40).
Vanuit de brieven aan de Efeziërs en aan de Romeinen laat Kinzer zien hoe deze blijvende verkiezing van Israël verbonden is met de verkiezing van de gemeente van Christus, uit Joden en heidenen. Door het niet volledig binnengaan van Israël in de verlossing worden volgens Paulus nu ook heidenen bereikt met het evangelie. Zij mogen delen in wat Israël eerder al ontving. Met als doel dat uiteindelijk de hele schepping, Joden en heidenen, God de lof zullen toezingen (Rom. 15:8,9). Het geheimenis van de eenheid van Jood en heiden in de gemeente van Christus (in Ef. 3:6) is een profetisch teken van de verzoening van alle dingen in Christus, waarover Efeziërs 1:9,10 spreekt, ook als een geheimenis (96).
Daarmee zet Kinzer de verbondenheid van Joden en heidenen in de gemeente vandaag in een bijzonder perspectief. Hij verbindt dit perspectief evenwel met een vraag: kunnen Joden voluit als Jood blijven leven, door zich aan de Thora te houden, en tegelijk lid zijn van de christelijke gemeente? In Handelingen 15 werd aan niet-Joden alleen opgelegd, wat volgens het OT (Lev. 17,18) aan vreemdelingen gevraagd mocht worden in de gemeente (55). Zestig jaar later waren de rollen opeens omgedraaid in de kerk. Het leek erop dat het verdacht was om je als Jood nog aan de regels van de Thora te houden. En nog enige tijd later werd het houden van de wet aan Joden verboden, als zij Jezus wilden volgen, zoals ook blijkt uit het historische overzicht van de Messiaanse beweging (153).
Nu er voor het eerst sinds 20 eeuwen een voluit Joodse gemeenschap is waarin Jezus beleden wordt, is er een nieuwe kans voor de kerk om hierop te reageren. De bundel legt die uitdaging in ons midden. Er zijn exegetische verrassingen in te vinden, waar allicht ook kanttekeningen bij te plaatsen zijn. Het is vooral te hopen dat het gesprek over de vraag die Kinzer hierin stelt zal worden voortgezet, mogelijk tijdens een nieuw symposium van de Jules Isaacstichting.
Michael Mulder, doceert Nieuwe Testament en Kerk en Israël aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn en aan de CHE en is verbonden aan het Centrum voor Israëlstudies
Met toestemming overgenomen uit Inspirare. Tijdschrift voor charismatische & evangelische theologie, nummer 03 – 2020. www.tijdschriftinspirare.nl
Copyright © Jules Isaac Stichting. Dit artikel mag gedownload en geprint worden voor persoonlijk gebruik. Er mag uit geciteerd worden met bronvermelding. De tekst mag niet elders worden gepubliceerd zonder schriftelijke toestemming van de Jules Isaac Stichting.
Door Jeroen Bol
Wie kent niet dat oude kinderspelletje waar je niets voor nodig hebt behalve ten minste een werkend oog: ‘Ik zie, ik zie wat jij niet ziet’. Ik heb geen idee of het tegenwoordig nog vaak gespeeld wordt maar wij deden het vroeger thuis regelmatig. Ik moest hier onlangs aan denken naar aanleiding van de titel en de ondertitel van het boek dat in maart verscheen, ‘Israël in het hart van de Kerk’. De ondertitel luidt ‘Jezus in het hart van Israël’. Het boek is een gezamenlijk uitgave van de Jules Isaac Stichting en Uitgeverij Scholten. Het bevat, naast meer, de vijf lezingen die de messiaans-joodse theoloog Dr. Mark S. Kinzer in het najaar van 2015 in Nederland gaf. De lezingen maakten destijds zo veel indruk dat we besloten dat ze in Nederlandse vertaling beschikbaar moesten komen. De titel en ondertitel zijn in nauw overleg met Mark Kinzer gekozen, ze raken de kern van zijn theologisch denken over Israël en de Kerk. Israël en de Kerk zijn volgens Kinzer in Jezus, de Messias van Israël, zo nauw met elkaar verbonden zijn dat je de metafoor van het hart met recht kunt gebruiken: ‘Israël in het hart van de Kerk’ . En Jezus, of Jesjoea, is volgens Kinzer zo nauw verbonden met het het Joodse volk van alle tijden dat je diezelfde metafoor ook op Israël kunt toepassen: ‘Jezus in het hart van Israël’. In de vier boeken die sinds 2005 van zijn hand verschenen zet hij de exegetische en theologische argumenten hiervoor op indrukwekkend zorgvuldige wijze uiteen.1 Het meest grondig doet Kinzer dit in zijn laatste in 2018 verschenen boek ‘Jerusalem Crucified, Jerusalem Risen’ The Resurrected Messiah, the Jewish People, and the Land of Promise.
Terug naar dat kinderspelletje ‘ik zie, ik zie, wat jij niet ziet’ . Onlangs realiseerde ik me voor het eerst dat de titel van het boek ‘Israël in het hart van de Kerk, Jezus in het hart van Israël’ precies dat uitdrukt wat de Kerk en de Synagoge eeuwenlang juist helemaal niet zagen. De Kerk zag zichzelf in de lijn van het vervangingsdenken als het nieuwe, het ‘geestelijk Israël’. De idee van ‘Israël in het hart van de Kerk’ slaat dan vanzelfsprekend nergens op. Want de Kerk is immers Israël. En het Jodendom associeerde Jezus uitsluitend met de Kerk, met Israël had de christelijke Jezus volgens het jodendom weinig tot niets van doen. Hij kon in de ogen van de Joden in ieder geval niet de Messias zijn. Dus ‘Jezus in het hart van Israël’ klinkt in veel Joodse oren nog steeds als een vreemde uitspraak waar men zich weinig bij kan voorstellen. Net zo klinkt ‘Israël in het hart van de Kerk’ nog steeds vreemd in het oor van menig christen.
Maar waarom dan deze titel gekozen? En hoe kan het dat juist deze titel de kern van het denken van de Messiaans-Joodse theoloog Mark Kinzer raakt? Dat heeft alles te maken met het gezichtspunt van waaruit Mark Kinzer naar de Schrift en naar de geschiedenis kijkt. Dat is het gezichtspunt van een Jood die Jezus als de Messias belijdt, of zoals hij zichzelf noemt: een ‘Messianic Jew’. Hij kijkt dus met de ogen van een Jood en met de ogen van iemand die Jezus, Jesjoea, als de Messias erkent. Dit gezichtspunt is in zekere zin allesbepalend. Natuurlijk komt hierbij dat Kinzer ook als een goed geïnformeerd theoloog naar Schrift en geschiedenis kijkt. Maar het eerstgenoemde, zijn ‘sitz im leben’ als Messiaanse Jood, die is doorslaggevend voor wat hij zegt te zien: ‘Israël in het hart van de Kerk’ en ‘Jezus in het hart van Israël’. Bij mijn weten is Mark Kinzer de eerste die deze twee concepten zo grondig en zo overtuigend exegetisch en theologisch heeft weten te onderbouwen. En ze met elkaar heeft weten te verbinden. Noem het gerust een ‘paradigmawisseling.’ Een paradigma staat voor het gezichtspunt van waaruit iemand de werkelijkheid beschouwt. Paradigma’s zijn per definitie enorm invloedrijk. Doorgaans ben je je helemaal niet bewust van het paradigma dat je kijk op de dingen bepaalt. Eeuwenlang heeft de Kerk bepaald hoe christenen tegen Israël horen aan te kijken, zonder ook maar enige twijfel aan haar standpunt dat de Kerk de plaats van Israël zou hebben ingenomen. En net zo stond het Joodse standpunt eeuwenlang onwrikbaar vast, en bepaalde het hoe je als Jood tegen de ‘Jezus van de christenen’ aankeek: deze kon onmogelijk de Messias van Israël zijn.
Het gezichtspunt van een theologisch grondig geïnformeerde messiaans-joodse theoloog was vele eeuwenlang een onmogelijkheid. Het kon eenvoudig niet bestaan omdat zowel in de Kerk als in het Jodendom geen enkele ruimte bestond om tegelijk Jood te zijn en Jezus als Messias te belijden. Het was een van de weinige dingen waarover Kerk en Synagoge het wél eens waren: je was of Jood of Christen. Beide identiteiten combineren, dat was onmogelijk. Pas sinds de 19e eeuw is dit langzaam gaan kantelen en vooral sinds de jaren zestig van de afgelopen eeuw is het aantal Messiaanse Joden sterk aan het toenemen. We leven intussen in een tijd dat de Kerk en de Synagoge niet meer de macht en mogelijkheid hebben om zoiets als Messiaans Jodendom effectief te verbieden. Er is ruimte voor iets nieuws dat eigenlijk heel oud is.
De Kerk begon ooit als een beweging van Joden die Jezus als de Messias beleden. Deze Joden schreven praktisch het hele Nieuwe Testament. Maar toen de Kerk in de tweede eeuw begon te leren dat zij nu het nieuwe Israël was, werden deze zelfde Joden binnen de Vroege Kerk door de niet-Joodse meerderheid steeds meer in de hoek gedrongen. Voor messiaans-joods leven bestond al vroeg in de geschiedenis van de Kerk geen ruimte meer. 2 We leven intussen in een andere tijd. Het messiaans-jodendom is zich in onze dagen steeds meer aan het profileren. Mark Kinzer is hier een goed voorbeeld van. Met zijn 68 jaar is hij intussen de mentor van een groeiende groep jongere messiaans-joodse theologen van wie er steeds meer promoveren en geleidelijk aan ook leerstoelen gaan bekleden. Het is zonder meer een heel bijzondere ontwikkeling die zich in onze dagen afspeelt. Zo verovert messiaans-jodendom langzamerhand haar plaats binnen de wereld van de theologie. Het recente debat dat Mark Kinzer 11 september 2019 had met de bekende Engelse theoloog N.T. (Tom) Wright is hier een treffend voorbeeld van. 3
Terug naar het boek ‘Israël in het hart van de Kerk’. Het is zonder meer fascinerend te zien hoe in deze vijf lezingen de puzzelstukken ineens in elkaar blijken te passen. De puzzel hoe Israël, Jezus en de Kerk zich nu eigenlijk tot elkaar verhouden in het licht van de Schrift. Was Jezus eeuwenlang degene die christendom en jodendom verdeelde, in Kinzers lezing van de Bijbel is Jezus juist degene die Kerk en Israël verbindt. Jezus is zowel de Messias-Koning van Israël en Hij is het Hoofd van zijn Lichaam, de Gemeente van Christus. De argumenten die deze messiaans-joodse theoloog hiervoor aandraagt zijn zonder meer indrukwekkend. Ik besluit dit korte artikel met twee aanbevelingen van Nederlandse theologen. De eerste komt van Arnold Huijgen, hoogleraar systematische theologie aan de Theologische Universiteit Apeldoorn: “Mark Kinzer biedt de hoogste kwaliteit die er te vinden is in de bezinning op de plaats van Israël en de kerk. Dit boek plaatst Israël terecht in het hart van de kerk. Christenen zijn Kinzer veel dank verschuldigd.” De tweede aanbeveling is van Dineke Houtman, bijzonder hoogleraar Jodendom en Joods-christelijke relaties aan de Protestantse Theologische Universiteit: “In een tijd waarin de discussie over de zogenoemde “onopgeefbare verbondenheid” weer oplaait is het belangrijk te blijven onderzoeken wat de Bijbel zegt over de relatie tussen Jodendom en christendom. Dit boek laat zien dat die relatie dieper gaat dan we lang geneigd waren te denken.”
1 Kinzer, Mark S., Postmissionary Messianic Judaism: Redefining Christian Engagement with the Jewish People, Brazos Press, Grand Rapids, Michigan, 2005.
Kinzer, Mark S., Jennifer M. Rosner, editor, Israel’s Messiah and the People of God: A Vision for Messianic Jewish Covenant Theology, Cascade Books, Eugene, Oregon, 2011.
Kinzer, Mark S., Searching Her Own Mystery: Nostra Aetate, the Jewish People, and the identity of the Church, Cascade Books, Eugene, Oregon, 2015.
Kinzer, Mark S., Jerusalem Crucified, Jerusalem Risen: The Resurrected Messiah, the Jewish People, and the Land of Promise, Cascade Books, Eugene, Oregon, 2018.
2 Zie hoofdstuk 7 in ‘Israël in het hart van de Kerk’ : ‘Twintig eeuwen Messiaans Jodendom in vogelvlucht’
3 Het volledige debat is te beluisteren op youtube: https://youtu.be/qIBt64m-Py4
Copyright © Jules Isaac Stichting. Dit artikel mag gedownload en geprint worden voor persoonlijk gebruik. Er mag uit geciteerd worden met bronvermelding. De tekst mag niet elders worden gepubliceerd zonder schriftelijke toestemming van de Jules Isaac Stichting.
19 maart verscheen in het Reformatorisch Dagblad een twee pagina groot interview met Jeroen Bol, voorzitter van de Jules Isaac Stichting. De kop boven het interview luidde: ‘Op zoek naar een gezonde Israëltheologie’. Het interview bood een mooi platform aan het geluid en de missie van de Jules Isaac Stichting. Aanleiding voor het interview was het het symposium dat gepland stond voor 20 maart ter gelegenheid van het verschijnen van het boek ‘Israël in het hart van de Kerk’. Zoals bekend heeft het symposium met Mark Kinzer dat aan de CHE gehouden zou worden vanwege het coronavirus helaas geen doorgang kunnen vinden. Het interview heeft de nodige aandacht getrokken. Zo verschenen er in de dagen na 19 maart verschillende reacties in het Reformatorisch Dagblad.
28 maart verscheen een opinieartikel geschreven door drs. Piet Guijt, dr. Steven Paas en drs. Klaas van der Ziel. Het was zeer kritisch naar wat Jeroen Bol in het interview te berde had gebracht. De teneur van het artikel was dat in Christus alle profetieën in Christus al vervuld zijn en er dus geen bijzondere vervullingen voor het Joodse volk meer te verwachten zijn. Het volk Israël zou geen bijzondere verbondsstatus meer hebben, het zou sinds Christus in niets meer verschillen van al de andere volken. Ook Mark Kinzer moet het ontgelden, zijn theologie zou volstrekt strijden met Gods Woord. Als reactie op het opinieartikel schrijft Jeroen Bol een ingezonden brief die verschijnt in de krant van 2 april. In de krant van 3 april verschijnt dan een opinieartikel van ds. A. Prosman. De kop boven het artikel luidt: ‘Israël is geen ‘natuurlijk’ volk. Prosman legt de vinger bij diverse zwakheden in het verhaal van Paas, Guijt en van der Ziel. Naast het opinieartikel van Prosman verschijnt in diezelfde krant van 3 april ook een weerwoord van dr. Mart-Jan Paul onder de titel ‘Wie wordt bedoeld met de Knecht des Heren?’. In de lijn met de ‘Israel-christologie’ van Mark Kinzer merkt Paul op dat in Jesaja zowel het volk Israël als de Messias ‘knecht’ worden genoemd. “Dit gebeurt omdat de Messias de vertegenwoordiger van zijn volk is” aldus Paas. In de krant van 7 april verschijnt dan ook nog een kritische reactie op Paas, Guijt en van der Ziel door ds. F.A.J. Heikoop, voorzitter van het bestuur van Christenen voor Israël en ds. C.G. Kant, directeur van Christians for Israel International. Boven hun artikel staat de kop ‘Vervullingstheologie doet Joodse volk recht’. Al met al heeft het interview met Jeroen Bol dat 19 maart verscheen heel wat tongen losgemaakt. En is opnieuw de aandacht gevestigd op de noodzaak om te blijven pleiten voor een gezonde Israëltheologie.
Wij danken de redactie van het Reformatorisch Dagblad voor de toestemming die zij ons gaf om het interview en de verschillende reacties erop op onze website te plaatsen.
Mark Kinzer heeft zijn bezoek aan Europa geannuleerd vanwege het coronavirus. Helaas moeten wij ons symposium en de studiedag afgelasten Verdere berichtgeving hierover volgt nog. Vanaf heden is inschrijven niet meer mogelijk. Degene die zich hebben ingeschreven ontvangen binnenkort een persoonlijk bericht met onze verdere afhandeling.
De Messiaans-Joodse theoloog Dr. Mark S. Kinzer zal op dit symposium uit handen van uitgever Cees Scholten het eerste exemplaar van het boek ‘Israël in het hart van de Kerk’ in ontvangst nemen. Dit boek is een gezamenlijke uitgave van de Jules Isaac Stichting en Uitgeverij Scholten. Het bevat in Nederlandse vertaling de vijf onvergetelijke lezingen die Mark Kinzer in het najaar van 2015 in Nederland gegeven heeft. Het belooft een boeiend symposium te worden. Mark Kinzer wordt door velen gezien als een van de belangrijkste Messiaans-Joodse theologen van dit moment. Verschillende Nederlandse theologen hebben hun medewerking aan het symposium toegezegd. Naast Mark Kinzer werken Dr. Henk Bakker, Dr. Mart-Jan Paul, Dr. G. J. Mink, Ds. Jacco Overeem en Jaap Bönker aan het symposium mee.
Welke nieuwe kansen biedt de sterk groeiende beweging van het Messiaans Jodendom voor ons christenen? Wat heeft deze beweging de Kerk te bieden? En wat heeft de Kerk háár te bieden? De beweging van het Messiaans-Jodendom houdt ook een uitdaging in. Ze biedt de Kerk een nieuwe mogelijkheid om gestalte te geven aan het feit dat Israël in het hart van de Kerk is. Over die kansen en uitdagingen zal dit symposium gaan. Mark Kinzer is bij uitstek de gids die we hierbij nodig hebben.
Iedere deelnemer aan het symposium ontvangt een exemplaar van het boek ‘Israël in het hart van de Kerk’.
De voertaal tijdens het symposium is zoveel mogelijk in het Engels. Er zal geen vertaling zijn naar het Nederlands. Gelukkig is Mark Kinzer gewend om voor niet-Engelstalig publiek te spreken en weet daar in zijn presentatie goed rekening mee te houden. Daarom is hij ook zonder vertaling goed te volgen voor wie het Engels redelijk beheerst. De vragen kunnen wel in het Nederlands gesteld worden en worden dan in het Engels vertaald.
| 09:45 | Ontvangst met koffie |
| 10:15 | Welkomstwoord door Jeroen Bol |
| 10:25 | Overhandiging door uitgever Cees Scholten van eerste exemplaar ‘Israël in het hart van de Kerk’ aan Mark Kinzer |
| 10:35 | Korte reactie door Dr. Mark Kinzer |
| 10:45 | Keynote speech ‘Mutual Blessing’ door Dr. Henk Bakker. Over de kansen en uitdagingen in het gedachtegoed van Mark Kinzer voor de kerk van nu. |
| 11:10 | Pauze met koffie & thee |
| 11:30 | Reactie van Dr. Mart-Jan Paul op het boek ‘Israel in het hart van de Kerk’ |
| 12:05 | Gelegenheid voor vragen, reacties vanuit het publiek |
| 12:30 | Lunch |
| 13:30 | Reactie van Dr. G.J. Mink op het boek ‘Israel in het hart van de Kerk’ |
| 13:50 | Ds. Jacco Overeem over ‘samen met alle heiligen’. Hoe het contact met het Messiaanse Jodendom ons heiden-christenen kan verrijken en ons de ogen kan openen voor dimensies van het geloof waar onze christelijke traditie soms onvoldoende oog voor heeft. |
| 14:10 | Jaap Bönker over wat kerken kunnen betekenen voor Messiaanse Joden |
| 14:30 | Reactie Mark Kinzer op de sprekers |
| 14:50 | Pauze, koffie en thee |
| 15:10 | Gelegenheid voor vragen, reacties vanuit het publiek |
| 15:45 | Slotwoord door Ds. René Maathuis, einde symposium |
Kosten voor deelname aan het symposium bedragen € 50,00 per persoon. Dit is inclusief koffie/thee en een lunch. Tevens ontvangt iedere deelnemer een exemplaar van het boek ‘Israël in het hart van de Kerk’. Het boek heeft een winkelwaarde van € 16,50. Het tarief voor studenten en mensen met een uitkering op bijstandsniveau bedraagt € 35,00 per persoon. U kunt zich t/m vrijdag 13 maart 2020 aanmelden!
Het symposium wordt gehouden op de Christelijke Hogeschool Ede, Oude Kerkweg 100 te Ede.
Een routeinformatie vindt u op www.che.nl/contact.