Boekrecensie: Een verrassende ontdekking: Een fascinerend drieluik door Bart Gijsbertsen

Door: Jeroen Bol, voorzitter Jules Isaac Stichting

Het complete Drieluik van Bart Gijsbertsen met de drie boeken Een heidense uitdaging,Luisteren bij maanlicht en het boek Van zilveren sporen.

Een heidense uitdaging, leven met de God van Israël, Uitgeverij Royal Jongbloed, 2015

Luisteren bij maanlicht, een gang door het kerkelijk jaar met een oor naar de synagoge, Uitgeverij Van Warven, Kampen, 2019

Van zilveren sporen, een gang door het synagogale jaar met een oor naar de kerk, Uitgeverij Van Warven, Kampen, 2020

Ik heb Bart Gijsbertsen, emeritus predikant en theoloog, maar heel recent ontdekt en vraag me nu af hoe het mogelijk is dat ik niet eerder van hem had gehoord. Vreemd genoeg attendeerde niemand me op hem en zijn boeken. Maar ik heb de afgelopen paar jaar vrees ik ook zelf een beetje zitten slapen. Want wat een rijkdom aan inzichten tref ik bij hem aan, en hoe fris geschreven! Niet vaak ben ik een auteur tegengekomen die belangrijke theologische diepe inzichten zo begrijpelijk op papier weet te zetten. Het maakt de leeservaring tot een smakelijke maaltijd, gemakkelijk behapbaar. De lichte toets waarmee Gijsbertsen schrijft maakt zijn boeken zeer toegankelijk, De uitgever noemt Gijsbertsens aanpak in de eerste twee boeken een ‘meditatieve uitleg van Bijbelteksten’. Het zijn korte stukjes van doorgaans vier pagina’s die zich ook gemakkelijk afzonderlijk laten lezen. Het derde deel, ‘Van zilveren sporen’, bevat de geredigeerde teksten van ‘Leerdiensten Torah en Evangelie’ die Gijsbertsen samen met zijn collega Leon Eigenhuis in Kampen heeft mogen leiden. Het is zonder meer bijzonder hoe hij synagoge en kerk, Tenach en Nieuwe Testament en Talmoed vruchtbaar met elkaar in gesprek weet te brengen. En hoe belangrijk is dat gesprek!

Bart Gijsbertsen (1951) is heel zijn werkzame leven predikant geweest. Ruim de helft daarvan heeft hij zich intensief bezig gehouden met de vragen rond Kerk en Israël. Op dat gebied is hij jarenlang ook zeer actief geweest om de cruciaal belangrijke plaats van Israël hoger op de kerkelijke agenda te krijgen. Ik raad een ieder aan om de website van Bart Gijsbertsen te bezoeken, www.bartgijsbertsen.nl. Daar vind je meer informatie over hemzelf en een schat aan boeiend en heel toegankelijk materiaal. Met name het boekje ‘Andersom denken’ dat daar in PDF te downloaden is kan ik zeer aanbevelen. Download ‘Andersom denken’ >

Maar heel in het bijzonder wil ik de drie prachtige toegankelijk geschreven boeken aanbevelen die hij sinds 2015 schreef. In 2015 verscheen het eerste deel met de titel ‘Een heidense uitdaging, leven met de God van Israël’. Het kostelijke boek bevat vijftig meditatieve Bijbelstudies van elk vier pagina’s waarin Gijsbertsen telkens weer verrast met het delen van belangwekkende nieuwe inzichten die vrucht zijn van zijn vier decennia intensief bezig zijn met de grote vragen rond Kerk en Israël. Ik noem een boek niet gauw een goudmijn maar dit boek verdient deze kwalificatie met vlag en wimpel.
Het tweede deel van het drieluik verscheen in 2019 onder de titel ‘Luisteren bij maanlicht, een gang door het kerkelijk jaar met een oor naar de synagoge’. Eveneens een heel rijk boek.
Onlangs kwam als klap op de vuurpijl het derde deel uit: ‘Van zilveren sporen’. De ondertitel luidt ‘een gang door het synagogale jaar met een oor naar de kerk’. Ook een juweel van een boek, ik kan niet anders zeggen.

Op de achterkant van de boeken lees ik onder meer het volgende: “De hele Bijbel is door Joden geschreven, maar dat komt niet altijd duidelijk uit in de christelijke Bijbel. Een heidense uitdaging neemt de lezer mee op een zoektocht die hier wél recht aan doet. Decennialang studeren en preken leidt hier tot een geestelijk testament dat toegankelijk is voor een breed publiek. In ‘Luisteren bij maanlicht’ zet Bart Gijsbertsen zijn zoektocht voort naar een theologie waarin het volk Israël met zijn tradities, gedenkdagen en feesten de plaats krijgt die het toekomt. ‘Geloven met een Hebreeuws ijkpunt’. Zo vatte een interviewer de boeken van Bart Gijsbertsen samen. Ze weerspiegelen een boeiende zoektocht naar een christelijke Bijbeluitleg die wortelt in de Joodse traditie.”

In de inleiding bij ‘Van Zilveren sporen’ schrijft Gijsbertsen: “Met dit boek leg ik de laatste hand aan een drieluik. Met ‘Van zilveren sporen’ is mu ook het middenpaneel klaar; na ‘Een heidense uitdaging’ (linker paneel) en ‘Luisteren bij maanlicht’ (rechter paneel). En het hele drieluik staat in het teken van een zoeken naar herbronning; een christelijke uitleg van de Bijbel die verbinding zoekt met zijn Hebreeuwse bron. Bij de presentatie van ‘Luisteren bij maanlicht’ vertelde drs. Joke Scheepstra (oud universitair docent Judaïca) in haar toespraak van een jongetje dat op het dak van de sjoel was geklommen om via de schoorsteen iets te horen van wat daarbinnen werd gezegd. Zij vond mij wel wat lijken op dat jongetje. Ik denk dat ze daar gelijk in heeft.
Zie mij dus maar als een Veluwse jongen die trouw naar de kerk gaat. Maar hij klimt ook steeds op het dak van het leerhuis. Omdat zijn dominee het zo weinig heeft over de Tenach. En omdat zijn dominee dat gedeelte van de Bijbel Oud Testament noemt, terwijl dat gedeelte in de synagoge nu juist de Bijbel is. En omdat die Veluwse jongen heeft gehoord dat Jezus naar zijn gewoonte altijd in de synagoge aanwezig was, waar die Tenach dus zijn enige Bijbel was.”

Ik heb de afgelopen vijftien jaar heel veel verhelderende theologische boeken gelezen in mijn zoektocht naar een Bijbels verantwoorde manier van Bijbel uitleg die werkelijk vrij is van vervangingsdenken, een nieuwe manier van de Schrift uitleggen waarin Israël, het Joodse volk de centrale plaats krijgt die het toekomt. Ik heb heel veel aan verschillende van die boeken gehad maar ze hadden helaas een ding gemeen: ze waren nagenoeg altijd te moeilijk voor de lezer die niet theologisch geschoold is. Bart Gijsbertsen is er in geslaagd om de belangrijke nieuwe theologische inzichten aangaande de verhouding Kerk en Israël, jodendom en christendom, in heel begrijpelijke taal en dan ook nog eens aanstekelijk op papier te zetten. Dat is goud waard en ik kan zijn boeken dan ook warm aanbevelen.

De boeken zijn eenvoudig te bestellen bij de uitgever, www.uitgeverijvanwarven.nl of gewoon bij uw plaatselijke boekhandel.

Een heidense uitdaging, leven met de God van Israël, ISBN 9789063537173 (paperback/e-book, 200 PAGINA’S), 2015

Luisteren bij maanlicht, een gang door het kerkelijk jaar met een oor naar de synagoge, ISBN 978 94 92421 71 5, (paperback, 300 PAGINA’S), 2019

Van zilveren sporen, een gang door het synagogale jaar met een oor naar de kerk, ISBN 978 94 92421 96 8, (paperback, 350 PAGINA’S), 2020


Nieuwe boekrecensie: ‘Zegen door Israël; wat christenen moeten weten over Israël’

…Uit het boek spreekt meer dan alleen het overdragen van kennis – hoe interessant, relevant en soms verrassend ook; Lohuis laat hier ook zijn hart en zijn diepe verlangen spreken, al in de inleiding: “Mijn hoop en gebed is […] dat deze ontdekkingen ons verder zullen brengen op de weg van verootmoediging, terugkeer naar de Bijbel en voorbede voor het Joodse volk, Israël en de vrede van Jeruzalem”. Zegen door Israël leent zich uitstekend voor bezinning, persoonlijk en in kleine groepen. …

Lees de gehele recensie >


Nieuwe boekrecensie: Hoe denken wij?

Met dit boek laat Keegstra op overtuigende wijze zien hoe ons denken niet alleen door bijbel kan worden gevormd maar ook diepgaand door de cultuur is misvormd. Hierbij is een trage manier van lezen wel de beste manier om veel uit het boek te halen. Bovendien is het een aanrader om het boek met anderen te lezen, elkaar bevragend en opscherpend. Ook de verwerkingsvragen aan het einde van ieder hoofdstuk zijn waardevol om je de stof eigen te maken. Lees de gehele recensie >


Boekrecensie: ‘Hoe denken wij?’

Jacob Keegstra (Scholten Uitgeverij)

Door: Ds. R.R. Maathuis

‘Hoe denken wij’? Jacob Keegstra (Scholten uitgeverij)

Met dit boek laat Keegstra op overtuigende wijze zien hoe ons denken niet alleen door bijbel kan worden gevormd maar ook diepgaand door de cultuur is misvormd. Hierbij is een trage manier van lezen wel de beste manier om veel uit het boek te halen. Bovendien is het een aanrader om het boek met anderen te lezen, elkaar bevragend en opscherpend. Ook de verwerkingsvragen aan het einde van ieder hoofdstuk zijn waardevol om je de stof eigen te maken.
De meeste aandacht wordt besteed aan het ‘Hebreeuws denken’, het eer­ste deel (ongeveer 100 pagina’s). Het Griekse denken in het tweede deel moet het met de helft doen. Bovendien wordt het Griekse denken in dat tweede deel nog eens met het Hebreeuwse denken gecon­fronteerd waardoor het bijbels den­ken nog meer ruimte krijgt. Dit schrijf ik niet als kritiek! Zelf ben ik niet zo filosofisch ingesteld (bij het gedeelte over Nietzsche raakte ik zelfs verveeld) en haal ik mijn hart helemaal op aan de gedegen uitleg van het Hebreeuws denken. Dán ben ik klaarwakker. En met de aangeboden bijbelse kennis wordt het wel heel duidelijk (een grote plus van het boek!) hoe diepgaand onze maatschappij (en wij!) door het Griekse den­ken is beïnvloed. En dus moeten wij ons bekeren en komen tot een vernieuwing van ons denken.
De schrijver heeft mij zeker ‘eyeopeners’ gegeven. Ik noem u er twee. In hoofdstuk 2.4 gaat hij in op de compositie van de bijbel. Voor degenen die het eerdere boek van Keegstra (‘Gods woord is één’) hebben gelezen, is dit een korte herhaling. Keegstra breekt een lans voor het profetisch lezen van Gods Woord. De christelijke opbouw van het Oude Testament (wet-geschriften-profeten) ver­sluiert eigenlijk het belang van ‘profetische’ lezing. Als wij de joodse opbouw (wet-profeten-geschiedenis) nemen en als wij ons bovendien realiseren dat de bijbelse focus in het midden staat, dan is er veel voor een profetische lezing te zeggen.
Echter, een daadwerkelijk voorbeeld op p. 152 kan ik niet helemaal mee­maken. De 2300 dagen en nachten in Daniel worden gezien als 2300 jaren. Met een opmerkelijke rekensom komt Keegstra dan uit op het jaar 1976: ‘het jaar dat Israël het heiligdom weer in rechten herstelt en Jeruzalem met de Tem­pelberg weer onder Joods bestuur plaatst’. Nu wordt de opvatting van 2300 ja­ren wel door sommigen gehuldigd maar het is geen gangbare opvatting. En waarom zouden wij de dagen en nachten als jaren opvatten?
Op p. 139 wordt aangegeven dat niet het zien van dingen maar het horen door het Woord van Christus (Rom. 10, 17) het belangrijkste voor het geloofs­leven is. Volgens Keegstra is dit, in het licht van -bijvoorbeeld- comapatienten, bijzonder omdat zij, in hun situatie, tóch kunnen horen. In het pastoraat leer je dat stervenden die ogenschijnlijk onbereikbaar zijn, vaak nog heel lang kunnen horen. Dus zou je kunnen zeggen dat mensen, tot op het laatst, bereikbaar zijn voor God. Toch een mooie gedachte!
Het boek biedt veel materiaal. Aanschaf zal u niet teleurstellen. Ook de heldere druk en dubbele boekflappen maken het boek tot een aantrekkelijk geheel.

Meer informatie en een inkijk exemplaar is te vinden op: scholtenuitgeverij.nl/shop/auteurs/jacob-keegstra/hoe-denken-wij/

ISBN: 978 94 92959 98 0 (paperback/e-book, 200 PAGINA’S), 2020


Nieuwe boekrecensie: Israël en wij

Ouweneel heeft ons een dienst bewezen door de dertig stukjes, die over een aantal jaren verspreid zijn geschreven, te bundelen. En de uitgever heeft met deze, met zorg uitgegeven, publicatie (prachtige cover!) ons een titel in de hand gegeven waar iedere christen zijn voordeel mee kan doen. Eén tip: lees het boekje niet in één keer uit, maar lees, gedurende een maand, iedere dag één stukje. Dan krijgt u de meeste profijt van uw aankoop. Lees de gehele recensie >


Boekrecensie: ‘Israël en wij’

Willem J. Ouweneel (Scholten Uitgeverij)

Door: Ds. R.R. Maathuis

‘Israël en wij’, Willem J. Ouweneel

Eigenlijk zou ik weleens een weekje met de auteur willen meelopen. Ge­woon eens meemaken hoe hij zijn dagen vult. Hoe laat staat hij op, hoe ziet zijn dag eruit, hoelang drinkt hij koffie met zijn vrouw, doet hij boodschappen, gaat hij weleens op bezoek? Als ik zijn on-voor-stel-bare schrijfproductie zie, kan ik mij hem alleen maar 20 uur per dag achter zijn computer voorstellen. Wat een gedrevenheid! In de nog steeds groeiende rij publicaties, heeft uitgeverij Schol­ten nu een nieuwe titel gepubliceerd: ‘Israël en wij’.
Het boek, met 146 pagina’s, is geen doorwrocht theologisch werk maar een -naar eigen zeggen- samenraapsel van 30 losse stukjes die hij in ongeveer drie jaar voor het Christelijk Informatie Platform heeft geschreven. Zelf geeft hij al aan dat er overlappingen zijn en dat niet alle stukjes even actueel meer zijn. Som­mige stukjes zijn echter wel voorzien van ‘een aanvulling’ die de column een actuele touch geven.
Nu ik het boek heb gelezen, is het mij wel duidelijk dat de lezer van zijn kennis en inzicht kan profiteren. Ouweneel lardeert zijn columns met een on­gekende hoeveelheid feiten. Het boek bevat een enorme uitstorting van kennis. En natuurlijk is informatie zeer op zijn plaats en gezien de vele facetten van de situatie in het Midden-Oosten kan informatie verhelderend werken maar soms vroeg ik mij of het echt zó uitgebreid moest. Gelukkig bestaat het boek niet alleen maar uit informatie. In een soepele schrijftrant verheldert ‘deze school­meester’ (p. 139) Ouweneel tal van zaken. En met dit complexe onderwerp is dat een grote plus!
Gezien de aard van het boekje (een bundel columns) kan ik geen gedegen recensie schrijven. Het samenraapsel leent zich daar niet voor. Vele onder­werpen komen voorbij. Ouweneel heeft ons een dienst bewezen door de dertig stukjes, die over een aantal jaren verspreid zijn geschreven, te bundelen. En de uitgever heeft met deze, met zorg uitgegeven, publicatie (prachtige cover!) ons een titel in de hand gegeven waar iedere christen zijn voordeel mee kan doen. Eén tip: lees het boekje niet in één keer uit, maar lees, gedurende een maand, iedere dag één stukje. Dan krijgt u de meeste profijt van uw aankoop.

Meer informatie en een inkijk exemplaar is te vinden op: scholtenuitgeverij.nl/boeken/israel-en-wij/

ISBN: 978 90 83080 70 3 (paperback, 146 PAGINA’S), 2020


Nieuwe boekrecensie: Messiasbelijdende Joden door de eeuwen heen

Er verschijnen met enige regelmaat vernieuwende theologische studies in het Engels vanuit Messiaans-Joods (post-supersessionist) perspectief. Over de geschiedenis van het antisemitisme en van Messiaanse Joden zijn ook verschillende goede Engelstalige boeken beschikbaar, hoewel het al even geleden is dat deze geschreven zijn. Afgelopen oktober is een nieuw Nederlandstalig boek verschenen van de hand van Pieter Siebesma, een expert op het gebied van Messiaanse Joden. Lees de gehele recensie >


Boekrecensie: Messiasbelijdende Joden door de eeuwen heen

Dr. Pieter Siebesma (Den Hertog)

Door: Bjorn Lous

‘Messiasbelijdende Joden door de eeuwen heen – Dr. Pieter Siebesma

Er verschijnen met enige regelmaat vernieuwende theologische studies in het Engels vanuit Messiaans-Joods (post-supersessionist) perspectief. Over de geschiedenis van het antisemitisme en van Messiaanse Joden zijn ook verschillende goede Engelstalige boeken beschikbaar, hoewel het al even geleden is dat deze geschreven zijn. Afgelopen oktober is een nieuw Nederlandstalig boek verschenen van de hand van Pieter Siebesma, een expert op het gebied van Messiaanse Joden. Zijn werk biedt een actueel en helder overzicht van de geschiedenis van Joden die Jezus hebben erkend als de langverwachte Messias. Het leest vlot en biedt allerlei interessante feiten en een origineel perspectief met veel context.

Het boek begint met een mooie beschrijving van wat precies verstaan wordt onder ‘Messiasbelijdende Joden’. Naast een discussie over de aantallen laat dit hoofdstuk meteen de complexiteit zien van dit begrip, en de worsteling met de dubbele identiteit die veel Messiaanse Joden nog steeds ervaren. Zijn ze Joods, zijn ze christen, of nog iets anders? Door de eeuwen heen is de invulling die ze aan hun Joodse en christelijke identiteit gaven ook steeds verschillend geweest. Na een schets van de historische context in vogelvlucht volgt een systematische beschrijving van concrete situaties, waarbij Siebesma de geschiedenis opdeelt in drie periodes.

Hij begint met een beschrijving van de Joodse volgelingen van Jezus in Handelingen. Interessant is de beschrijving van wat hun Joods-zijn in die tijd inhield. Vervolgens bespreekt hij de situatie binnen en buiten het land van Israël na de verwoesting van de tempel. Ook bespreekt hij mogelijke verwijzingen naar Messiaanse Joden in de Joodse geschriften zoals de Talmoed. Daarbij kiest de auteur voor de conservatieve visie, waarin elke verwijzing die mogelijk op deze groep kan slaan als zodanig uitgelegd wordt. Hij noemt overigens wel dat er verschillende meningen bestaan, maar tot een uitgebreide theologische behandeling komt het niet. Dat is ook de lijn die hij in de rest van het boek volgt. Enerzijds is dat jammer, want daardoor blijft soms onduidelijk hoe ‘Joods’ de Messiaanse Joden waren. Met name naar hun verhouding tot de Thora blijft het soms gissen. Anderzijds is dat ook de kracht van het boek, omdat het daarmee een genuanceerd en objectief overzicht biedt, dat voor christenen (en Joden) uit elke theologische richting acceptabel en van grote waarde is.

Na de behandeling van de korte eerste periode volgen de eeuwen waarin de Kerk zich zeer anti-Joods opstelde, tot met de Franse Revolutie een nieuwe tijd aanbrak. In dit deel springt de beschrijving van de invloed van de Marranen op de Reformatie in Nederland er uit als unieke bijdrage. Deze Marranen waren Spaanse en Portugese Joden die, nadat de moslims uit Spanje verdreven waren, gedwongen werden christen te worden. Velen van hen vluchtten naar Nederland, waarna de meesten hun christelijke geloof weer afzwoeren. Enkelingen kwamen tot persoonlijk geloof en sloten zich aan bij de diversiteit aan geloofsgenootschappen die in die tijd ontstonden.

De laatste tijdsperiode die besproken wordt begint in de negentiende eeuw, toen tal van zendingsorganisaties werden opgericht die zich specifiek op Joden richtten. Ook was de tijd van de emancipatie, waarin Joden volop mee mochten en gingen doen in de Europese samenlevingen. Uiteraard maken we hierin kennis met Isaac da Costa, maar ook met een aantal onbekendere tijdgenoten. Het boek sluit af met de Tweede Wereldoorlog, waarin Messiaanse Joden voor het eerst in de geschiedenis simpelweg als Joden werden beschouwd ondanks hun bekering. Tot slot maakt Siebesma nog enkele opmerkingen over de afgelopen decennia, die zich kenmerken door tal van belangrijke ontwikkelingen rondom het Joodse volk en de relatie tussen joden en christenen.

Wat het boek extra bijzonder maakt is dat het speciale aandacht heeft voor de Nederlandse context. Ook bijzonder zijn de vele persoonlijke verhalen die de verschillende hoofdstukken illustreren en ons helpen ons een voorstelling te maken bij wat het concreet betekende om in die tijd en context Messiaans Joods te zijn. Dat maakt dit beknopte, maar complete boekje een sterke en waardevolle uitgave, dat iedereen die enige interesse heeft in het onderwerp gelezen moet hebben.

EAN-code: 9789033130137 (paperback, 200 PAGINA’S), 2019


Boekrecensie: ‘De joodse Jezus’, de diepere betekenis in Zijn spreken en handelen

Gertruud Bakker (Scholtenuitgeverij)

Door: Ds. R.R. Maathuis

‘De joodse Jezus’, de diepere betekenis in Zijn spreken en handelen Gertruud Bakker (Scholtenuitgeverij)

Soms krijg je een boek in handen waarvan je denkt ‘dát boek had ik eerder willen hebben’. Na honderden preken geeft Gertruud Bakker mij nieuwe inzichten, laat zij diepere lagen in de Bijbel zien die ik graag aan de ge­meen­te had willen doorgeven. Gelukkig ben ik nog steeds in actieve dienst en kan ik haar boek dankbaar gebruiken in toekomstige preekvoorbereiding.
De auteur is joods en is op latere leeftijd tot geloof in Jezus geko­men. Voor haar is de Bijbel een studieboek waar zij iedere dag zo’n drie uur in leest. En dat betaalt zich uit! Tijdens het lezen zoekt zij woorden op en probeert zij verbanden te leg­gen. Ook zet zij haar kennis van vele theologische boeken in om bijbelgedeelten nog méér kleur en inhoud te geven. Waar het merendeel van chris­telijk Nederland een ‘christelijke Jezus’ kent, opent Bakker onze ogen (en ho­pelijk ook ons hart) voor ‘een joodse Jezus’. Na ieder hoofdstuk volgt een lijstje met belangrijke boeken waar de lezer ook zijn voordeel mee kan doen.
De auteur is overtuigd van het grote belang van de bijbel én van het feit dat het Woord van God niet maar een toevallige aaneenrijging van woorden is. Alles heeft een betekenis. Ik deel deze zienswijze volkomen. Getallen, woor­den, waar en hoe vaak deze woorden worden gebruikt: het heeft allemaal een betekenis. ‘De joodse Jezus’ laat dat duidelijk zien.
Vreemd vind ik wel dat Bakker kritiekloos allerlei vertalingen gebruikt waardoor de indruk wordt gewekt dat elke vertaling geschikt is voor persoon­lijke bijbelstudie. Door haar wordt zelfs de Bijbel in gewone taal gebruikt! Als er een vertaling is die mijlenver van de brontaal staat dan is het toch wel de Bijbel in gewone taal. En een vertaling als de Nieuwe Bijbelvertaling verduistert, door afwisselend woordgebruik voor hetzelfde hebreeuwse of griekse woord, een spoor dat de lezer al bij de bedoeling van een gedeelte zou kunnen brengen.
Nu kan ik vele prachtige vondsten van verfrissende verklaring doorgeven (de doop van Jezus, de intrigerende rode koe, het schrijven van Jezus in het zand) maar dan doe ik het boek te kort. Het boek moet echt gelézen worden. U zult verbaasd staan over de rijke betekenis en inhoud van de bijbel. Naast bepaalde vertrouwde verklaringen kán een gedeelte namelijk ook nóg een andere betekenis hebben. Met gelovige bescheidenheid geeft Bakker wel aan dat ‘haar’ betekenis niet de enige juiste zou zijn. Verschillende betekenissen naast elkaar geven de rijkdom van Gods Woord weer.
Tijdens het lezen moet u het boek wel langzaam lezen. Zelf maakte ik de fout door het boek snel te willen lezen. Nadat ik op een gegeven moment opnieuw én in een trager tempo was gaan lezen, liet het boek steeds meer schatten zien. De rijke informatie wordt in zeer gecondenseerde (ingedikte) zinnen weergegeven. Neem er dus de tijd voor! Ga als een slak door het boek opdat het vele mooie beklijft. Na ieder hoofdstuk is er aantal studievragen waardoor het gelezene persoonlijk verwerkt kan worden. Daarnaast is het boek zeer geschikt voor een leeskring in de gemeente.
Bij een (hopelijk!) tweede druk is het raadzaam het boek nog een keer op ‘foutjes’ door te vlooien. Er staan er te veel in. Volgens mij klopt zelfs de aanduiding van de op de achterflap vermelde psalm niet. Maar als u over deze ‘foutjes’ heen leest, zal uw liefde voor het onuitputtelijke en onfeilbare Woord van God alleen maar groeien.

ISBN: 978 94 92959 39 3 (paperback, 238 PAGINA’S), 2019; ook als e-book verkrijgbaar