Studiedag 8 oktober 2022: Geloven met een Hebreeuws ijkpunt

Leven als christen, met Israëls God en een Joodse Jezus

We zijn erg blij dat we auteur en emeritus predikant Bart Gijsbertsen bereid hebben gevonden om zaterdag 8 oktober in twee lezingen bij dit belangwekkende onderwerp stil te staan: hoe gaat de Bijbel klinken wanneer we ons oor te luisteren leggen bij de synagoge? Hoe gaat dat de prediking van het evangelie verrijken, en ja, ook spannender maken? Geloven met een Hebreeuws ijkpunt, kan zoiets? En hoe werkt dat dan? Bart Gijsbertsen laat op indrukwekkende wijze zien dat dit kan. Volgens hem wordt het evangelie alleen maar rijker wanneer we de moeite gaan nemen om te luisteren ook naar de Joodse stem. Over de bijzondere schatten die dat oplevert schreven we ook al in onze vorige nieuwsbrief.

Bart Gijsbertsen (1951) is emeritus predikant met een indrukwekkende staat van dienst in tal van commissies rondom de verhouding tussen kerk en Israël binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Jarenlang heeft hij zich ingezet voor een manier van Bijbel lezen die het vervangingsdenken werkelijk achter zich weet te laten. Dat dit rijpe vruchten heeft opgeleverd, daarvan getuigen de drie bijzondere boeken die hij sinds 2015 schreef. Gijsbertsen weet daarin synagoge en kerk, Thora en evangelie op bijzondere en vruchtbare wijze met elkaar in gesprek te brengen. Het is verrassend hoeveel rijker de Schrift dan gaat klinken. Uitdagend en verfrissend ook hoe hij je met zijn behandeling van een op zich bekend Bijbelgedeelte zo maar op een heel nieuw spoor weet te brengen. Meer informatie over Bart Gijsbertsen is te vinden op www.bartgijsbertsen.nl

De Bijbel is een door en door Joods boek en Jezus is een Jood. Zowel de Bijbel als Jezus kunnen niet los gezien worden van Israël. Het waren Joden die de Bijbel schreven en Jezus maakte deel uit van ditzelfde Joodse volk. Voor de Joodse dimensie van ons geloof is eeuwenlang bedroevend weinig aandacht geweest, tot schade van de kerk zelf. Gelukkig is dit langzaam maar zeker aan het veranderen in onze tijd. Dat is grote winst. Maar wat een inhaalslag moet er op dit gebied nog gemaakt worden! Aan die inhaalslag hopen we met deze studiedag een steentje bij te dragen.

Zaterdag 8 oktober kunnen we niet alleen luisteren naar Bart Gijsbertsen maar gaan we ook met hem in gesprek. Er zal ruim gelegenheid zijn hem vragen te stellen. Ook zal een viertal predikanten / theologen op hem reageren en met hem in gesprek gaan. We hebben Dr. H.A. (Henk) Bakker (VU Amsterdam en Baptisten Seminarium), ds. C.J. (Jacco) Overeem (Hervormde Gemeente Woerden), ds. Oscar Lohuis (Goed Nieuws Bediening) en Dr. M.C. (Michael) Mulder (Theologische Universiteit Apeldoorn) bereid gevonden aan deze studiedag mee te werken. Al met al belooft het een boeiende studiedag te worden.

Het volledige programma van de studiedag vindt u hieronder.

Voor meer informatie over de studiedag kunt u mailen naar via ons contactformulier of bellen naar 0172 475811

We zien ernaar uit u 8 oktober in de Poortkerk te ontmoeten.

Jeroen Bol
voorzitter Jules Isaac Stichting

Aanmelden Studiedag 8-10

Het programma

09.30	Ontvangst met koffie/thee
10.00	Opening en welkom door Jeroen Bol, voorzitter Jules Isaac Stichting
10.15	Het effect van het ‘Hebreeuws ijkpunt’ op prediking, liturgie en ethiek, lezing door Bart Gijsbertsen
11.05	Dr. Henk Bakker reageert op Bart Gijsbertsen en reflecteert op wat het Jood zijn van Jezus zou kunnen impliceren voor prediking en liturgie
11.20	Koffiepauze
11.50	Reactie en reflectie van ds. Jacco Overeem
12.05	Reactie van Bart Gijsbertsen op Henk Bakker en Jacco Overeem
12.15	Gelegenheid tot vragen stellen
12.35	Mededelingen
12.40	Lunchpauze en boekentafel
13.40	Geloven met een Hebreeuws ijkpunt’ toegepast op de exegese van Sidra Wajikra (Leviticus 1 t/m 5), lezing door Bart Gijsbertsen
14.20	Reactie van ds. Oscar Lohuis
14.35	Reactie van Dr. Michael Mulder
14.55	Theepauze
15.25	Reactie van Bart Gijsbertsen op ds. Oscar Lohuis en Michael Mulder
15.35	Gelegenheid tot vragen stellen (vragen die door tijdgebrek niet meer gesteld kunnen worden kunnen per mail naar ons worden gestuurd en worden dan door Bart per mail beantwoord).
15.55	Afsluiting
16.00	Einde studiedag

Kosten en opgave voor deelname aan studiedag

Kosten voor deelname aan het studiedag bedragen € 35,00 per persoon. Dit is inclusief koffie/thee en een lunch. Het tarief voor studenten en mensen met een uitkering op bijstandsniveau bedraagt € 25,00 per persoon. Deelname aan de studiedag is definitief wanneer we uw betaling ontvangen hebben.

Iedere vijfde aanmelding (persoon) voor deelname ontvangt op de studiedag een gratis exemplaar van Bart Gijsbertsens boek ‘Een heidense uitdaging – Leven met de God van Israël’. Iedere vijfde persoon hoort dit op de dag zelf.

Aanmelden Studiedag 8-10

Locatie

Het studiedag wordt gehouden in de Poortkerk te Veenendaal, Poortjesgoed 1.

Parkeren in de buurt kan lastig zijn en op enkele plekken is het voor vergunninghouders of is het betaald parkeren. Houd dit goed in de gaten. Kijk op Google Maps voor parkeergarages en plekken in de buurt van de Poortkerk >

Er is één straat daar mogen alleen vergunninghouders staan (De Dillewijnen) en achter de flats is ook voor vergunninghouders.

Voor de flats en de rest van de wijk is het gratis parkeren (natuurlijk in de vakken).

Routeinformatie vindt u op de website van de Poortkerk.

Studiedag met Bart Gijsbertsen over Geloven met een Hebreeuws ijkpunt

Zaterdag 8 oktober in de Poortkerk te Veenendaal

We zijn verheugd eindelijk weer een studiedag te kunnen aankondigen. En niet minder blij zijn we dat Bart Gijsbertsen, emeritus predikant en theoloog, zich bereid verklaard heeft deze dag twee lezingen te verzorgen. Het precieze onderwerp en programma staan nog niet vast maar het zal in ieder geval ook gaan over ‘geloven met een Hebreeuws ijkpunt’. En er zullen naast Bart Gijsbertsen nog enkele theologen en/of predikanten aan deze dag meewerken. Zet u de datum van 8 oktober 2022 alvast in uw agenda.

Bart Gijsbertsen is heel zijn werkzame leven lang predikant geweest en heeft zich jarenlang intensief bezig gehouden met de grote vragen rond de verhouding Kerk en Israël. Die vragen spelen nog steeds. De hele Bijbel is door Joden geschreven maar dat komt lang niet altijd tot uiting in de christelijke Bijbeluitleg. Heel anders is dat in het drieluik dat Gijsbertsen sinds 2015 het licht deed zien. In drie prachtige toegankelijk geschreven boeken geeft Gijsbertsen woorden aan wat je met recht ‘christelijk geloven met een Hebreeuws ijkpunt’ kunt noemen. Het hele drieluik staat in het teken van een zoeken naar herbronning; een christelijke uitleg van de Bijbel die verbinding zoekt met zijn Hebreeuwse bron. Gijsbertsen weet daarin telkens synagoge en kerk, Thora en evangelie op bijzondere en vruchtbare wijze met elkaar in gesprek te brengen. Hoe nodig is dat luisteren naar de ander!

Gijsbertsen gaat bij dit alles niet over een nacht ijs, er zitten vele jaren studie achter wat hij schrijft. Zo heeft hij zich onder meer grondig verdiept in de Joodse bronnen. Wat zijn boeken echt bijzonder maakt is de wijze waarop hij belangrijke nieuwe theologische inzichten rond Jezus, Kerk en Israël makkelijk toegankelijk en op aanstekelijk wijze op papier weet te zetten.
Er zit veel denkwerk achter, maar die studie zit de lezer nergens in de weg. Gijsbertsen verstaat als geen ander de kunst om de niet theologisch geschoolde lezer aan de hand mee te nemen. En hem/haar niet alleen rijke kost voor het hoofd maar zeker ook voor het hart te bieden. Keer op keer verrast hij met nieuwe vaak fascinerende inzichten rond Jezus, Kerk en Israël. Het is een verademing hoe bij hem het eeuwig verbond van God met het Israël van toen en het Joodse volk van nu, niet op gespannen voet staat met de belijdenis dat Jezus de Messias is voor Jood en niet-jood. Jezus is een Jood, stelt Gijsbertsen met nadruk, en Hij is niet los te zien van Israël. En Israël is volgens Gijsbertsen niet los te zien van Hem. Het is verrassend om te zien hoe het denken van Bart Gijsbertsen vaak aansluit bij dat van Mark Kinzer zonder dat de twee elkaar en elkaars werk kenden. Ook dat is bijzonder te noemen.

Ik durf de stelling aan dat Gijsbertsen er als geen ander in is geslaagd om dit zo dringend noodzakelijke nieuwe denken aangaande Israël in toegankelijke taal woorden te geven. Denken waarin van het vervangingsdenken werkelijk afscheid wordt genomen en een nieuw, vernieuwd Bijbels denken wordt geboden. Het is de niet geringe verdienste van Gijsbertsen dat deze inzichten nu voor een breed lezerspubliek beschikbaar zijn gekomen. Zijn boeken weerspiegelen een boeiende zoektocht naar een christelijke Bijbeluitleg die wortelt in de Joodse traditie. Niet dat hiermee het laatste woord hierover gezegd zou zijn, dat is het laatste wat Gijsbertsen zelf zou willen beweren. Blijf vooral zelf nadenken en lees mij kritisch, zegt hij zijn lezers. Maar wat een hoeveelheid aan rijke stof levert hij hiervoor! Veel meer van en over Bart Gijsbertsen kunt u vinden op zijn website www.bartgijsbertsen.nl. Daar is veel te vinden, maar als ik u een enkele tip mag geven: download in ieder geval zijn bijzondere boekje ‘Andersom denken’.

We zien u graag op 8 oktober.

Lees de boekrecensie: ‘Een verrassende ontdekking: Een fascinerend drieluik door Bart Gijsbertsen’ >

A unique update on Ukraine

Lees het Engelstalige bericht van Gateway Center for Israel en bid mee!
Eerst even wat achtergrondinformatie: De grootste Messiaans-Joodse gemeente ter wereld bevindt zich in Kiev, en een groot deel van de moderne Messiaans-Joodse beweging is beïnvloed door de Oekraïens-Joodse cultuur. In feite heeft 60% van de Joodse volgelingen van Jezus die tegenwoordig in Israël wonen een Russisch-Oekraïense achtergrond. Lees verder op: centerforisrael.com/a-unique-update-on-ukraine/

Uitnodiging webinar ‘Jezus, de Koning van de Joden?’ – vrijdag 8 april 2022 van 11.00 tot 12.30 uur

In de veertigdagentijd op weg naar Pasen zal het in veel kerkelijke lezingen opnieuw gaan over ‘Jezus, de Koning van de Joden’. Pilatus blijft ondanks tegenstemmen bij zijn keuze van deze titel voor Jezus, die ook door de wijzen uit het oosten wordt gebruikt. En hoewel kerken en predikers deze titel niet hebben geschrapt, kan de vraag wel gesteld worden of de christelijke kerk hem goed verstaat.
Of hebben we vanuit een vervangings-denken deze titel eigenlijk ‘gedemonteerd’?

Aanleiding voor dit webinar
11-13 juli 2022 vindt in Wenen aan de Katholieke Theologische Faculteit een internationale, oecumenische, theologische conferentie plaats. Een keur van internationale sprekers zal een bijdrage leveren, onder wie dr. Mark Kinzer (bekend Messiaans-Joods theoloog) en vanuit Nederland onder meer prof. dr.
Henk Bakker. De conferentie staat onder het beschermheerschap van kardinaal
Schönborn, die ook de openingstoespraak zal verzorgen.

Lees verder in de brochure (pdf) >

Nieuwe boekrecensie: ‘Zegen door Israël; wat christenen moeten weten over Israël’

…Uit het boek spreekt meer dan alleen het overdragen van kennis – hoe interessant, relevant en soms verrassend ook; Lohuis laat hier ook zijn hart en zijn diepe verlangen spreken, al in de inleiding: “Mijn hoop en gebed is […] dat deze ontdekkingen ons verder zullen brengen op de weg van verootmoediging, terugkeer naar de Bijbel en voorbede voor het Joodse volk, Israël en de vrede van Jeruzalem”. Zegen door Israël leent zich uitstekend voor bezinning, persoonlijk en in kleine groepen. …

Lees de gehele recensie >

Nieuw artikel: Pleidooi voor een jaarlijks kerkelijk herdenken van de Holocaust

In dit artikel wil ik de vraag voorleggen of, en zo ja waarom, we als christenen plaats zouden moeten inruimen voor een jaarlijkse herdenking van de Holocaust in onze kerken. Bij mijn weten gebeurt dit op dit moment in ons land maar heel weinig. De tijd lijkt me rijp om daar verandering in te gaan brengen.

Bestaande herdenkingen

Bij mijn weten staan slechts enkele kerken jaarlijks stil bij de Holocaust, de Kloosterkerk in Den Haag en de Laurenskerk in Rotterdam. In de Kloosterkerk wordt de Sjoa-vernietiging sinds 1986 jaarlijks in een bijeenkomst gezamenlijk door joden en christenen herdacht. Men staat dan onder meer stil bij de tweeduizend vermoorde Haagse Joodse kinderen. De totale Haagse Joodse gemeenschap bestond voor de Tweede Wereldoorlog uit zeventienduizend mensen. Hier leefde de op een na grootste Joodse gemeenschap in ons land. Meer dan twaalfduizend van de Haagse Joden zijn door de nazi’s vermoord. De jaarlijkse herdenking van de Holocaust in de Laurenskerk in Rotterdam vindt al ruim 35 jaar plaats. Mogelijk wordt de Holocaust elders in ons land in nog meer kerken herdacht. Ik heb daarover helaas geen informatie kunnen vinden. Mocht dit al het geval zijn dan wordt er geen ruchtbaarheid aan gegeven. Wel organiseert Christenen voor Israël de afgelopen jaren in Nijkerk steevast een herdenking op of rond 27 januari, de internationale Holocaust Memorial Day. Maar dat is geen kerkelijke bijeenkomst.

Lees het hele artikel >

Nieuwe boekrecensie: Hoe denken wij?

Met dit boek laat Keegstra op overtuigende wijze zien hoe ons denken niet alleen door bijbel kan worden gevormd maar ook diepgaand door de cultuur is misvormd. Hierbij is een trage manier van lezen wel de beste manier om veel uit het boek te halen. Bovendien is het een aanrader om het boek met anderen te lezen, elkaar bevragend en opscherpend. Ook de verwerkingsvragen aan het einde van ieder hoofdstuk zijn waardevol om je de stof eigen te maken. Lees de gehele recensie >

Hoe is de respons op ‘Israël in het Hart van de Kerk’ tot nu toe geweest?

We zijn blij met de recensies die tot nu toe verschenen en die nagenoeg allemaal lovend zijn. Hier volgen wat citaten uit enkele van de recensies.

Oscar Lohuis schreef in ‘Israël actueel’: “Wij leven in een tijd waarin een groeiend aantal Joden gelooft dat Jezus de Messias van Israël is. Mark Kinzer is een van de bekendste theologen onder hen. Het is voor ons als niet-Joden die in Jezus geloven natuurlijk zeer interessant en nodig om naar hen te luisteren. Dat kan door het lezen van dit nieuwe boek, met daarin de lezingen die Kinzer in 2015 in ons land gaf.”

In het blad ‘Verbonden’, een uitgave van het deputaatschap Kerk en Israël van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland, schrijft Lieuwejan van Dalen het volgende: “Kinzer kan met recht een van de meest invloedrijke messiaans-joodse theologen van dit moment worden genoemd. Zijn werk geeft stof tot nadenken en dóórdenken. Messiaans jodendom is voor Kinzer de ‘brug’ tussen Israël en de Kerk. Hij ziet het als zijn levenstaak om deze twee te verbinden. (…) De rode draad van zijn lezingen is dat Jezus Messias zijn volk Israël vertegenwoordigt als een ‘corporatieve persoonlijkheid’: ‘De koning van Israël was altijd degene die die heel het volk vertegenwoordigt. Wanneer Jezus gekruisigd wordt vertegenwoordigt Hij heel Israël en neemt Hij Israël mee in zijn dood. En wanneer Hij uit de dood wordt opgewekt wijst dat op het uiteindelijke herstel en de verlossing van Israël’(blz. 23-24).”

Jaap Bönker, directeur van Comité Gemeentehulp Israël schrijft in zijn recensie: “Messias Jezus komt hier sterk naar voren als degene die Kerk en Israël verbindt. In tegenstelling tot het traditionele beeld van een Jezus die Kerk en Israël juist scheidt.”

In Inspirare, Tijdschrift voor charismatische en evangelische theologie, verscheen een uitgebreide recensie van Dr. Michael Mulder. Michael Mulder doceert Nieuwe Testament en Kerk en Israël aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn en aan de CHE, hij is tevens verbonden aan het Centrum voor Israëlstudies. Mulder schrijft daar onder meer het volgende: “Elk van de lezingen begint met een grondige bespreking van een Bijbelgedeelte. (…) De kracht van de lezingen ligt in de wijze waarop hij die blijvende verbondenheid van Jezus met het hele Joodse volk theologisch doordenkt en relevant weet te maken voor de kerk van vandaag. Kinzer begint met een aantal profetieën uit het OT. Jezus vereenzelvigt zich met het Joodse volk, representeert dat en vult aan waar Israël tekort schoot. Echter niet om Israëls geschiedenis daarmee te vervangen en het Joodse volk terzijde te schuiven, want ook in de toekomst blijft Jezus met hetzelfde volk verbonden. Zijn leven is niet alleen een vervulling van deze geschiedenis in retrospectief, maar ook prospectief: in wat Hij doet weerspiegelt zich wat Israël nog tegemoet zal gaan. De eenheid en verbondenheid wordt door de vervulling dus niet afgeschaft. Het is ontroerend om te lezen hoe Kinzer verwacht dat Israël dat op enig moment zal ontdekken. Zoals Jozef zich bekendmaakte aan zijn broers, terwijl hij al lang met hén begaan was, zo hoopt hij dat Jezus zich ook eenmaal ten volle bekend zal maken aan zijn volk: ‘Ik ben het, de Messias, jullie broeder.”

Nieuwe boekrecensie: Israël en wij

Ouweneel heeft ons een dienst bewezen door de dertig stukjes, die over een aantal jaren verspreid zijn geschreven, te bundelen. En de uitgever heeft met deze, met zorg uitgegeven, publicatie (prachtige cover!) ons een titel in de hand gegeven waar iedere christen zijn voordeel mee kan doen. Eén tip: lees het boekje niet in één keer uit, maar lees, gedurende een maand, iedere dag één stukje. Dan krijgt u de meeste profijt van uw aankoop. Lees de gehele recensie >

Een interview met Jeroen Bol maakt veel los

19 maart verscheen in het Reformatorisch Dagblad een twee pagina groot interview met Jeroen Bol, voorzitter van de Jules Isaac Stichting. De kop boven het interview luidde: ‘Op zoek naar een gezonde Israëltheologie’. Het interview bood een mooi platform aan het geluid en de missie van de Jules Isaac Stichting. Aanleiding voor het interview was het het symposium dat gepland stond voor 20 maart ter gelegenheid van het verschijnen van het boek ‘Israël in het hart van de Kerk’. Zoals bekend heeft het symposium met Mark Kinzer dat aan de CHE gehouden zou worden vanwege het coronavirus helaas geen doorgang kunnen vinden. Het interview heeft de nodige aandacht getrokken. Zo verschenen er in de dagen na 19 maart verschillende reacties in het Reformatorisch Dagblad.

28 maart verscheen een opinieartikel geschreven door drs. Piet Guijt, dr. Steven Paas en drs. Klaas van der Ziel. Het was zeer kritisch naar wat Jeroen Bol in het interview te berde had gebracht. De teneur van het artikel was dat in Christus alle profetieën in Christus al vervuld zijn en er dus geen bijzondere vervullingen voor het Joodse volk meer te verwachten zijn. Het volk Israël zou geen bijzondere verbondsstatus meer hebben, het zou sinds Christus in niets meer verschillen van al de andere volken. Ook Mark Kinzer moet het ontgelden, zijn theologie zou volstrekt strijden met Gods Woord. Als reactie op het opinieartikel schrijft Jeroen Bol een ingezonden brief die verschijnt in de krant van 2 april. In de krant van 3 april verschijnt dan een opinieartikel van ds. A. Prosman. De kop boven het artikel luidt: ‘Israël is geen ‘natuurlijk’ volk. Prosman legt de vinger bij diverse zwakheden in het verhaal van Paas, Guijt en van der Ziel. Naast het opinieartikel van Prosman verschijnt in diezelfde krant van 3 april ook een weerwoord van dr. Mart-Jan Paul onder de titel ‘Wie wordt bedoeld met de Knecht des Heren?’. In de lijn met de ‘Israel-christologie’ van Mark Kinzer merkt Paul op dat in Jesaja zowel het volk Israël als de Messias ‘knecht’ worden genoemd. “Dit gebeurt omdat de Messias de vertegenwoordiger van zijn volk is” aldus Paas. In de krant van 7 april verschijnt dan ook nog een kritische reactie op Paas, Guijt en van der Ziel door ds. F.A.J. Heikoop, voorzitter van het bestuur van Christenen voor Israël en ds. C.G. Kant, directeur van Christians for Israel International. Boven hun artikel staat de kop ‘Vervullingstheologie doet Joodse volk recht’. Al met al heeft het interview met Jeroen Bol dat 19 maart verscheen heel wat tongen losgemaakt. En is opnieuw de aandacht gevestigd op de noodzaak om te blijven pleiten voor een gezonde Israëltheologie.

Wij danken de redactie van het Reformatorisch Dagblad voor de toestemming die zij ons gaf om het interview en de verschillende reacties erop op onze website te plaatsen.