Boekrecensie: ‘Achteruit lezen’

Richard B. Hays ‘Achteruit lezen’, Jezus ontdekken in het Oude Testament

Door: Ds. R.R. Maathuis (Werkendam)

Eerlijk gezegd, had ik nog nooit van Richard B. Hays gehoord. Ik troostte mij met de gedachte dat een dominee niet iedere theoloog hoeft te kennen die een keer een boek heeft geschreven. Maar Hays is niet iemand die ‘een keer een boek heeft geschreven’. Met een groeiende schaamte las ik op Wikipedia dat Hays momenteel op wereldniveau één zeer belangrijke toonaangevende nieuwtestamenticus is. Gelukkig hadden ze bij het ‘Boekencentrum’ wél van hem gehoord en ligt het boek ‘Achteruit lezen’ nu in de winkel.

Wat brengt dit boek ons? Het laat zien hoe de Evangeliën vanuit het Oude Testament over Jezus vertellen én hoe het Oude Testament Jezus voorafschaduwt. Na een uitgebreid inleidend hoofdstuk gaat hij -met deze vraag- het werk van de vier evangelisten bij langs. Eén van de conclusies lezen wij op pagina 162. ‘Hoe dieper we doordringen tot de joodse en oudtestamentische wortels van de evangelieverhalen, hoe duidelijker we gaan zien dat ieder van de vier evangelisten, in hun uiteenlopende beschrijvingen, Jezus identificeren als de belichaming van de God van Israël’. Of op pagina 164 ‘(…) de in Jezus vleesgeworden God, is dezelfde als de God van Abraham, Izak en Jakob’.

Voor mij ligt het grote belang van dit boek in het mogelijke gebruik in een ontmoeting met Israël. Het geeft ons genoeg materiaal in handen om het gesprek, met respect, aan te gaan. Bij dit alles kun je denken aan het gesprek dat de opgestane Here Jezus Christus met de twee Emmaüsgangers had. In Lukas 24 vers 27 schrijft de evangelist ‘En Hij begon bij Mozes en bij al de profeten en legde hun uit, wat in de Schriften op Hem betrekking had’. Lucas werkt dit niet verder uit door ons te laten zien welke Schriftgedeelten op Hem betrekking hebben. In het boek vult Hays nu ‘deze leemte’ op een overvloedige manier in. In navolging van Jezus opent hij voor ons én voor Israël de Schriften die van Hem getuigen. Ik hoop dat dit zeer waardevolle boek door velen zal worden gelezen, verwerkt én gebruikt!

Copyright © Jules Isaac Stichting. Dit artikel mag gedownload en geprint worden voor persoonlijk gebruik. Er mag uit geciteerd worden met bronvermelding. De tekst mag niet elders worden gepubliceerd zonder schriftelijke toestemming van de Jules Isaac Stichting.

Uitgaven van de Jules Isaac Stichting

Wij zijn bezig om de lezingen van Dr. Mark Kinzer in boekvorm uit te geven. Daarnaast willen wij een boekje maken over Jules Isaac en onze stichting.

Zodra deze uitgaven beschikbaar komen zullen wij u op deze plaats hierover informeren.

Boekrecensie: ‘de Messias leren’

Edjan Westerman ‘de Messias leren’, Israël en de volken – Gods weg nieuw leren lezen

Zie ook www.messiasleren.nl

Door: Ds. R.R. Maathuis (Werkendam)

de-messias-leren-2015 Vorig jaar september werd het boek ‘de Messias leren’ van Edjan Westerman gepresenteerd in de kapel van het landelijk dienstencentrum van de Protestante Kerk in Nederland. Ik hoop dat de geringe opkomst bij dat moment niet representatief is voor het aantal lezers dat het boek ter hand zal nemen. Het boek verdient meerdere drukken en zou door velen gelezen moeten worden. Maar…men moet het boek wel dúrven kopen en lezen. Met de aankoop wordt er namelijk geen voortkabbelend verhaal over Israël en de volken aangeschaft. Nee, Westerman zet het vertrouwde kerkelijk lezen van de bijbel op z’n kop. Is deze emeritus dan een onzalige onruststoker die ‘het oude vertrouwde’ maar wat opschudt? Nee, deze zeer aimabele theoloog probeert met een liefde voor God, Israël en de kerk dienstbaar te zijn aan God, Israël en de kerk.

Het ligt de schrijver zwaar op de maag dat de christelijke theologie het vroeger én nu blijkbaar zonder Israël kan én wil doen. Eeuwenlang is én wordt er getheologiseerd alsof Israël geen blijvende plaats heeft in het eeuwige plan van God met Zijn schepping. En deze theologie heeft zich via kansels kunnen verspreiden onder het kerkvolk. Het is een trieste constatering dat wanneer de gemiddelde christen de boodschap van bijbel moet omschrijven, hij alleen het schema ‘schepping-zondeval-verlossing-vernieuwing’ zal noemen. Israël kan dan gewoon gemist worden! Het gaat zo’n christen te ver om het Oude Testament over te slaan (het geeft immers toch wel aardige achtergrondinformatie) maar in ‘zijn’ geloof springt hij vanuit de schepping en zondeval in Genesis 1 tot en met 3 meteen naar de kribbe in Lukas 2. Westerman laat ons op een overtuigende manier zien dat dát niet mogelijk én ook zéér onwenselijk is. Israël maakt op een prominente manier deel uit van de verhaalstructuur van de bijbel én zo wil het Woord van God ook gelezen worden.

Op minutieuze wijze loopt de auteur met de lezer de bijbel door en laat hij zien dat Israël, als eeuwig door God gekozen en geliefd volk, deel uit blijft maken van de geschiedenis van God met de schepping tot en met de ‘tikoen olam’, het herstel van de wereld: Israël is nooit afwezig geweest! Ondanks het feit dat het boek dit, voor veel christenen, onbekend pad inslaat en de lezer alle aandacht nodig heeft om op dat nieuwe pad te komen én te blijven, biedt de schrijver de lezer in korte, heldere zinnen een reisverslag aan waarmee de lezer weer terechtkomt in het bijbelse spoor van de God van Abraham, Izaak en Jakob, de Vader van Jezus Messias.

Westerman heeft met dit boek, geschreven onder de zegen van de God van Israël én onderwezen in Jezus Messias door de Heilige Geest, zowel Israël als de kerk een grote dienst bewezen en daar ben ik hem oprecht dankbaar voor. Voor mij is het lezen van het boek een aansporing om het boek nóg een keer te lezen. Westerman brengt ons dicht bij het hart van God voor Israël, de kerk en de volken en dat is een grote verdienste. En liefde voor God moet zich toch uiten in liefde voor Zijn volk? Ja, als God ‘in grote ijver voor Jeruzalem en Sion is ontbrand’ (Zach. 1, 14) dan kan een christen toch niet onaangedaan aan de zijlijn blijven staan? En als een christen gelooft dat ‘Christus in hem leeft’ (Gal. 2, 20) dan laat hij toch ook de gezindheid van Christus zien? En als Hij, de Koning der Joden, Zijn volk liefheeft, dan kan een christen toch niet van Israël wegkijken?

Tot slot. In alle eerlijkheid moet ik zeggen dat de kaft van het boek mij, in eerste instantie, niet aantrok. Een kaft met een strak lettertype had ik mooier gevonden! Maar nu? De kaft spreekt klare taal. Voor mij wil de profeet met de sjofar op het schilderij van Jip Wijngaarden, de kerk wakker roepen. De kerk, afgebeeld zonder ramen, is de eeuwen door met zichzelf bezig geweest en zag Israël niet meer staan. Ik spoor u aan het boek te kopen en te (her)lezen opdat uw raam wagenwijd opengaat en u het, van eeuwigheid uitverkoren volk van God, weer van harte ziet staan én liefhebt.