Boekrecensie: 12 artikelen over Israël

Kees Kant, Michael Mulder, Bernhard Reitsma e.a.

Door: Ds. R.R. Maathuis

12 artikelen over IsraëlHet deeltje ’12 artikelen over Israël’ is het vijfde deel in de serie ‘Geloven op goede gronden’ waarmee de stichting Schrift en Belijden de waarde van theologisch denken in de confessionele traditie blijvend onder de aandacht wil brengen. We mogen dankbaar zijn dat in deze reeks een deeltje is verschenen dat voluit over Israël gaat (volk, land, staat, geschiedenis, heden en toekomst). Daar is moed voor nodig omdat ‘gesprek over Israël’ in de PKN toch vaak gedoe oplevert.
Het voordeel van deze uitgave (de veelheid aan onderwerpen) is tegelijkertijd ook een nadeel. Er is breed ingezet en dus kunnen niet alle aspecten breedvoerig worden besproken. Maar misschien moet je dat ook niet willen met een boek dat bedoeld is als gespreksboek voor de gemeente. Omdat Israël toch te lang van de kerkelijke agenda is geweest, moet er een soort informatie-inhaalslag voor gemeenteleden worden gemaakt en daar is het boekje in geslaagd. Kort worden hete hangijzers bij langs gegaan.
Hoewel de gespreksvragen aan het einde van ieder hoofdstuk nuttig voor een kring kunnen zijn, heb ik toch grote aarzelingen. Het is mijn ervaring dat ieder gesprek over Israël automatisch ‘gepolitiseerd’ wordt en dat de verschillende hakken in het zand worden gezet. Om enigszins aan dit gevaar te ontkomen, zou ik het zeer waardevol hebben gevonden als de eerste twee basis hoofdstukken (Israël in het Oude en Nieuwe Testament) tot 12 hoofdstukjes waren uitgewerkt. Om iets meer in een gesprek te kunnen zeggen dan makkelijke oneliners, is meer nodig dan een korte weergave van bepaalde hangijzers.

Bestel dit boek bijvoorbeeld bij Boekencentrum Uitgevers of bij uw plaatselijke (Evangelische) boekhandel.


Boekrecensie: Israel Matters

Gerald R. McDermott

Door: Bjorn Lous 

Afgelopen jaar verscheen ‘Israel Matters’ van Gerald McDermott. Een populair-theologisch boek dat ingewikkelde vragen rondom het volk en het land Israël toegankelijk maakt voor ‘gewone’ christenen. Het is een vrij dun boekje, van zo’n 130 pagina’s, dat vlot leest (ondanks de Engelse taal) maar waarin toch alle belangrijke vragen aan de orde komen. Voor wie zich verbonden voelt met Israël, en betrokken is bij de politieke situatie in het Midden-Oosten, is Israel Matters absoluut een must. Het biedt een goede doordenking van zowel de theologische als de politieke dimensie, met diepgang, nuance, en oog voor detail.

In de inleiding neemt de schrijver je mee in zijn persoonlijke zoektocht naar de rol van Israël in het christelijke verhaal. Als traditionele Anglicaan had McDermott grote moeite met het christen-zionisme. Dat was volgens hem niet alleen onverenigbaar met het evangelie. Het gebruikte bovendien de theologie om alles goed te praten wat de staat Israël deed zonder om te kijken naar het leed van de Palestijnen. De christelijke boodschap was duidelijk. Althans dat dacht hij, totdat hij de Bijbel erbij pakte en ging letten op de details. Het resultaat van zijn studie is mooi samengevat in Israel Matters. Fijngevoelig weet hij de vinger op de zere plek te leggen als hij de anti-Joodse aspecten van de kerkgeschiedenis beschrijft, maar ook de geschiedenis van het (christen)zionisme. Het boekje begint met een genuanceerd overzicht van het christelijk denken rondom Israël door de eeuwen heen. McDermott laat daarin bijvoorbeeld zien dat de loskoppeling van land en volk veel jonger is dan vaak gedacht, en niet zonder meer samen hangt met antisemitisme. Vervolgens geeft hij helder weer wat het Nieuwe Testament daadwerkelijk zegt over de relatie tussen Israël en de gelovigen uit de volken. Van daar maakt hij de overstap naar het Oude Testament, waarin hij een onderscheid ziet tussen het verbond met Israël en de landbelofte. Het verbond met Israël is onvoorwaardelijk en eeuwig. De landbelofte, of Israël in het land mag wonen en het mag regeren, is wel voorwaardelijk, zoals in het verleden bleek uit de verschillende ballingschappen waar Israël mee te maken kreeg. Vanuit het eeuwige verbond tussen God en Israël ziet McDermott echter ook een toekomst voor de landbelofte. Zoals het onderscheid tussen Israël en de andere volken in stand blijft, zo ook het onderscheid tussen het land Israël en de rest van de wereld. Toch leidt deze conclusie bij McDermott niet tot de standaard christen-zionistische visie. Vanuit het oogpunt van gerechtigheid blijft McDermott’s betrokkenheid bij het lot van de Palestijnen groot. Dat brengt hem tot een uitzonderlijk genuanceerde vorm van zionisme, waarin verbondenheid met Israël en liefde voor gerechtigheid in balans zijn.

Wat het boek extra bijzonder maakt, is dat McDermott het niet daarbij laat. Nadat hij zijn unieke zionistische visie geformuleerd heeft trekt hij die door naar het grotere verhaal van het christendom. In de laatste twee hoofdstukken gaat hij specifiek in op wat zijn visie betekent voor hoe we als christenen ons geloof belijden, en voor de boodschap die we verkondigen. Daarmee is zionisme, of de christelijke verbondenheid met Israël, niet langer een puur politiek verhaal, maar een verhaal dat ons geloof verdiept in al zijn aspecten. En waarin ruimte blijft voor politieke terughoudendheid en voorzichtige kritiek zonder te vervallen in ogenschijnlijk antisemitisme. Een echte aanrader dus.

Bestel dit boek bijvoorbeeld op Bol.com of bij uw plaatselijke (Evangelische) boekhandel.


Aanbevolen boek: To the Ends of the Earth

How the First Followers of Yeshua Transformed the Ancient World

door Dr. Jeffrey L. Seif

Omslag: How the First Followers of Yeshua Transformed the Ancient WorldDr. Jeffrey Seif is een Amerikaanse Messiaanse Jood die een flinke staat van dienst heeft opgebouwd als bijbelleraar en theoloog. Van zijn hand verschenen eerder al de nodige boeken. Dit boek dateert van 2012. Ik vermoed dat het een van de belangrijkste boeken is die hij geschreven heeft tot nu toe. Voorin het boek staan maar liefst twaalf aanbevelingen van vooral Messiaans Joodse rabbi’s en theologen, waaronder een van Mark Kinzer. Het is geen dik boek, 150 pagina’s. Maar het staat boordevol razend boeiende informatie over het grote aandeel dat Messiaanse Joden hebben gehad in het ontstaan van de Kerk. Seif maakt aan de hand van allerlei historisch materiaal en oude geschriften duidelijk dat de kerk de eerste drie eeuwen nog lang een sterk Joods karakter heeft behouden. Het leest bijna als een historische detective. Seif maakt op basis van uitgebreide en indrukwekkende research inzichtelijk en aannemelijk dat het aandeel van Messiaanse Joden in de kerk van de eerste drie eeuwen vele malen groter is geweest dan meestal wordt aangenomen. Ik heb het boek met grote belangstelling gelezen en kan het iedereen die meer wil weten over de Joodse wortels van het christendom en de ontstaansgeschiedenis van de vroege kerk zeer aanbevelen. Het boek is in het Engels geschreven, er is nog geen Nederlandse vertaling.

Bestel dit boek bijvoorbeeld op Bol.com of bij uw plaatselijke (Evangelische) boekhandel.