Door: Jeroen Bol
Maandag 29 februari is Dr. Henk Vreekamp door een noodlottig verkeersongeval in het centrum van zijn woonplaats Epe om het leven gekomen. Dr. Vreekamp is 72 jaar geworden. Henk Vreekamp was geen onbekende voor onze stichting. De afgelopen paar jaar hebben we hem regelmatig mogen ontmoeten, de laatste keer was op 11 november toen hij in Nijkerk naar Mark Kinzer kwam luisteren. Hij heeft Mark toen ook nog persoonlijk gesproken.
Het plotselinge overlijden van dr. Vreekamp is allereerst een enorm verlies voor zijn vrouw en kinderen. Daarnaast is zijn plotselinge wegvallen een zeer groot verlies voor heel christelijk en Joods Nederland. Henk Vreekamp was gedurende de afgelopen dertig jaar een van de belangrijkste Nederlandse theologen waar het de doordenking van de relatie Kerk-Israël betreft. Hij was een groot kenner van het heidendom en van de ontstaansgeschiedenis van het christendom. Henk Vreekamp was een theoloog die zich wist uitgedaagd door de Joodse vragen aan de Kerk.
Dr. Vreekamp was zich scherp bewust van de anti-Joodse traditie in het christendom. Hij heeft zich sinds de jaren tachtig onvermoeibaar ingezet voor de correctie van dit anti-Joodse denken in theologie en kerkelijke praktijk. Daarvan getuigen onder meer zijn inzet van 1984 tot 2002 als secretaris van de raad voor de verhouding van Kerk en Israël in de Nederlands Hervormde Kerk en het feit dat hij jarenlang bestuurslid en voorzitter was van het OJEC, het overlegorgaan van Joden en Christenen. Ook zijn vele publicaties getuigen van grote inzet op dit gebied, ik noem er enkele: ‘Zonder Israël niet volgroeid, visie op de verhouding tussen kerk en Joodse volk van hervormde zijde‘ (1989) en ‘Een onbedachte verhouding, de plaats van Israël in een kerkelijke dogmatiek’ (1991).
Henk Vreekamp was nog steeds zeer actief, zijn agenda voor de komende maanden was rijk gevuld met lezingen en ook in de kerkelijke gemeenschap van Epe speelde hij een belangrijke rol. Zijn plotselinge overlijden betekent een groot verlies, zowel voor christelijk Nederland dat Israël een warm hart toedraagt als voor de Joodse gemeenschap waar hij ook zeer geliefd was.
Van dit laatste getuigen de warme woorden van rabbijn mr. drs. R. Evers die jarenlang een persoonlijke vriendschap met Dr. Vreekamp onderhield. Rabbijn Evers schreef onder meer het volgende in zijn in memoriam:
“Vreekamp was een indrukwekkende persoonlijkheid omdat hij een bepaald charisma uitstraalde en zijn opvattingen op overtuigende wijze wist over te brengen. Zijn publiek hing aan zijn lippen. Hij voelde de problematische vragen van zijn publiek als geen ander aan. Maar tegelijkertijd was hij een uitermate bescheiden `Mensch’, die altijd even beminnelijk zijn vrienden de eer gaf die ieder toekwam.(…) Zijn innemendheid lag in zijn volledig oprechte worsteling met de heidense wortels van Midden-Nederland en de weerstand hiertegen vanuit de monotheïstische tradities. Hij was hier zo vol van dat hij daar altijd over moest spreken. Hij was een eerlijk en moedig mens, die tegen de stroom in, bereid was om de traditionele houding van de kerk tegenover het Jodendom en Israël kritisch te onderzoeken. Hij trok zijn conclusies en streed voor een eerlijke en goede relatie met het Joodse volk. Zijn liefde voor Israël stak hij nooit onder stoelen of banken.“
Henk Vreekamp laat een gapende lege plek achter. We gaan hem heel erg missen.