Boekrecensie: Israel Matters

Gerald R. McDermott

Door: Bjorn Lous 

Afgelopen jaar verscheen ‘Israel Matters’ van Gerald McDermott. Een populair-theologisch boek dat ingewikkelde vragen rondom het volk en het land Israël toegankelijk maakt voor ‘gewone’ christenen. Het is een vrij dun boekje, van zo’n 130 pagina’s, dat vlot leest (ondanks de Engelse taal) maar waarin toch alle belangrijke vragen aan de orde komen. Voor wie zich verbonden voelt met Israël, en betrokken is bij de politieke situatie in het Midden-Oosten, is Israel Matters absoluut een must. Het biedt een goede doordenking van zowel de theologische als de politieke dimensie, met diepgang, nuance, en oog voor detail.

In de inleiding neemt de schrijver je mee in zijn persoonlijke zoektocht naar de rol van Israël in het christelijke verhaal. Als traditionele Anglicaan had McDermott grote moeite met het christen-zionisme. Dat was volgens hem niet alleen onverenigbaar met het evangelie. Het gebruikte bovendien de theologie om alles goed te praten wat de staat Israël deed zonder om te kijken naar het leed van de Palestijnen. De christelijke boodschap was duidelijk. Althans dat dacht hij, totdat hij de Bijbel erbij pakte en ging letten op de details. Het resultaat van zijn studie is mooi samengevat in Israel Matters. Fijngevoelig weet hij de vinger op de zere plek te leggen als hij de anti-Joodse aspecten van de kerkgeschiedenis beschrijft, maar ook de geschiedenis van het (christen)zionisme. Het boekje begint met een genuanceerd overzicht van het christelijk denken rondom Israël door de eeuwen heen. McDermott laat daarin bijvoorbeeld zien dat de loskoppeling van land en volk veel jonger is dan vaak gedacht, en niet zonder meer samen hangt met antisemitisme. Vervolgens geeft hij helder weer wat het Nieuwe Testament daadwerkelijk zegt over de relatie tussen Israël en de gelovigen uit de volken. Van daar maakt hij de overstap naar het Oude Testament, waarin hij een onderscheid ziet tussen het verbond met Israël en de landbelofte. Het verbond met Israël is onvoorwaardelijk en eeuwig. De landbelofte, of Israël in het land mag wonen en het mag regeren, is wel voorwaardelijk, zoals in het verleden bleek uit de verschillende ballingschappen waar Israël mee te maken kreeg. Vanuit het eeuwige verbond tussen God en Israël ziet McDermott echter ook een toekomst voor de landbelofte. Zoals het onderscheid tussen Israël en de andere volken in stand blijft, zo ook het onderscheid tussen het land Israël en de rest van de wereld. Toch leidt deze conclusie bij McDermott niet tot de standaard christen-zionistische visie. Vanuit het oogpunt van gerechtigheid blijft McDermott’s betrokkenheid bij het lot van de Palestijnen groot. Dat brengt hem tot een uitzonderlijk genuanceerde vorm van zionisme, waarin verbondenheid met Israël en liefde voor gerechtigheid in balans zijn.

Wat het boek extra bijzonder maakt, is dat McDermott het niet daarbij laat. Nadat hij zijn unieke zionistische visie geformuleerd heeft trekt hij die door naar het grotere verhaal van het christendom. In de laatste twee hoofdstukken gaat hij specifiek in op wat zijn visie betekent voor hoe we als christenen ons geloof belijden, en voor de boodschap die we verkondigen. Daarmee is zionisme, of de christelijke verbondenheid met Israël, niet langer een puur politiek verhaal, maar een verhaal dat ons geloof verdiept in al zijn aspecten. En waarin ruimte blijft voor politieke terughoudendheid en voorzichtige kritiek zonder te vervallen in ogenschijnlijk antisemitisme. Een echte aanrader dus.

Bestel dit boek bijvoorbeeld op Bol.com of bij uw plaatselijke (Evangelische) boekhandel.